Administrasie en Samelewing

In Matteus 5:33-37 sê Jesus dat mense nie ʼn eed moet af te lê nie, omdat hulle “ja” net “ja” moet wees, en hulle “nee” net “nee”.

Argelaos is een van Herodes die Grote se seuns. Na die dood van sy vader ontvang Argelaos die beheer oor Judea, Samaria en Idumea. Argelaos is vanaf 4 v.C. tot 6 n.C. heerser oor hierdie gebiede.

Die eerste keer toe die inwoners van Juda in gevangenskap weggevoer is (sien eerste wegvoering na Babilonië), is onmiddellik opgevolg deur ʼn tweede ballingskap. Weer eens word ʼn deel van die bevolking van Juda deur die Babiloniërs weggevoer.

In ou Israel was daar verskillende soorte belasting. ʼn Gedeelte van ʼn mens se inkomste moes opsy gesit word vir die tempel en vir die koning.

ʼn Boekrol is ʼn opgerolde stuk perkament (gedroogde en behandelde dierevel) of papirus. Velle perkament of papirus is in ʼn rol aanmekaargeplak — soms ʼn paar meter lank. Daar is in kolomme slegs aan die binnekant van die boekrol geskryf. Om ʼn boekrol te lees, moes dit eers afgerol word.

Die Chassideërs (ook gespel “Hassideërs”) was ʼn groep vroom Jode. Hulle het in die tweede eeu v.C. ontstaan alhoewel daar onsekerheid oor hulle herkoms is. Volgens 1 Makkabeërs 2:42 was die Chassideërs dapper mense wat getrou aan die Wet van Moses gebly het, ongeag die prys. Hulle het heftig weenstand gebied teen die invloed van die Griekse kultuur op die Joodse lewe. Die Chassideërs is voorlopers van die latere Joodse groepe soos die Fariseërs.

In ongeveer 520 v.C. het die Persiese koning Darius I (522-486 v.C.) die dariek in omloop gebring. Die dariek het 8,4 gram geweeg en was van suiwer goud gemaak. Die monetêre waarde was gelyk aan 20 silwer sikkels.

As iemand iets uitgeleen het, kon hy ʼn deposito daarvoor vra. As die lening dan nie terugbetaal is nie, kon hy die deposito hou. Mense kon ook rente vra wanneer hulle geld uitgeleen het.

Die belangrikste leier in die Romeinse Ryk in Nuwe Testamentiese tye was die keiser in Rome. Tydens Jesus se leeftyd was Augustus en Tiberius keisers. Paulus is waarskynlik deur keiser Nero gevonnis.

Die Esseners kom nie as sulks in die Bybel voor nie, maar hulle is om verskeie redes belangrik vir die lesers van die Bybel. In die tyd van Jesus en Paulus het die Esseners ʼn groot invloed gehad. Die kennis van die Esseners:

Sommige begrippe in die Nuwe Testament speel ʼn belangrike rol in Esseense literatuur. Maar sulke ooreenkomste beteken nie dat die eerste Christene Esseners was nie.
En Jesus se voorloper, Johannes die Doper, wat in die omgewing van die Jordaan gepreek het, was waarskynlik nie ʼn lid van die Esseners nie. Maar die idees van Johannes en Jesus toon wel ooreenkomste met Esseense denke.

Die Joodse skrywers Flavius Josefus en Philo van Aleksandrië het spesifiek oor die Esseners geskryf. En die Romeinse goewerneur Plinius die Oudste het geskryf dat die Esseners noord van die En-Gedi op die strande van die Dooie See gewoon het. Dit was presies die plek waar ʼn skat van ou Hebreeuse geskrifte rondom 1947 ontdek is. Die geskrifte is in grotte naby ʼn antieke nedersetting gevind wat vandag bekend staan as Khirbet Qumran.

Die idees en tradisies van die Fariseërs word verder uitgewei in die rabbynse literatuur wat ná die verwoesting van Jerusalem in 70 n.C. ontstaan het. En in hierdie literatuur word ʼn belangrike status aan ʼn aantal mense gegee wat elders as vooraanstaande Fariseërs vermeld word (byvoorbeeld Gamaliël, sien Handelinge 5:33-39).

Die Fariseërs word meer as ʼn honderd keer in die Nuwe Testament vermeld. In die Evangelies het Jesus vele gesprekke met hulle omtrent die interpretasie van die wet. Die verskillende evangeliste gee elkeen hul eie unieke perspektief op die Fariseërs.

Filo van Aleksandrië was ʼn Joodse filosoof uit Aleksandrië. Hy het van 20 v.C. tot 50 n.C. gelewe. Hy het baie boeke geskryf, waarvan die meeste gewy is aan die eksegese van die Pentateug (die eerste vyf boeke van die Ou Testament).

Die Hebreeuse woord vir “geld” is dieselfde as die woord vir “silwer”. Dit demonstreer dat silwer dikwels gebruik is om vir goed in die wêreld van die Ou Testament te betaal. Mense het egter dikwels met juwele, soos neusringe en armbande betaal. Een voorbeeld is Rebekka se bruidskat in Genesis 24:22.

Tydens opgrawings in Geser in 1908 is ʼn kalksteentablet ontdek met ʼn moontlike kalender daarop. Die tablet is omtrent 12 by 7 sentimeter groot en dateer uit die tiende eeu v.C. Die teks is in oud-Hebreeus geskryf.

Daar is verskeie maniere om gewigte aan te dui in die Bybel.
Die talent was die grootste maat om in bybelse tye gewig te bepaal. Dit kom hoofsaaklik in tekste in die Ou Testament voor. Talent as gewigsmaat moet onderskei word van talent as geldeenheid (sien talent).