Bible Society of South Africa

To The Word – Day 140

1 Chronicles 16–20, Psalm 29

Se(di)ngolwa (t)sa Bibele

1 DIKETSAHALO 16

1Baiseraele ba tla le areka ya Modimo, ba e bea bohareng ba tente eo Davida a e hlometseng yona. Ba etsetsa Modimo dinyehelo tsa setjheso, le dinyehelo tsa teboho. 2Ha Davida a qetile ho etsa dinyehelo tsa setjheso le dinyehelo tsa teboho, a hlohonolofatsa setjhaba ka lebitso la Morena. 3Yaba o abela monna e mong le e mong, le mosadi e mong le e mong wa Moiseraele senkgwa sa bohobe, le leqahadi la nama, le diphaphatha tsa mangangajane a morara.

4Davida a kgetha ba bang ba Balevi ho sebeletsa kapele ho areka ya Morena, ho ipiletsa ho Morena, le ho leboha, le ho boka Morena Modimo wa Iseraele. 5Asafo ya eba yena hlooho, a hlahlangwa ke Sekariya. Bo-Jeiele, le Shemiramote, le Jehiele, le Matiteya, le Eliabe, le Benaya, le Obede-Edomo, le Jeiele, bona ba ne ba letsa dikatara, le diharepa, athe Asafo yena o ne a letsa matlheretlhere. 6Baprista, bo-Benaya le Jahasiele, bona ba ne ba letsa diterompeta ka nako tsohle, kapele ho areka ya selekane sa Modimo.

Sefela sa Davida sa teboho

(Pes. 96:1-13; 105:1-15; 106:47,48)

7Ka lona letsatsi leo, Davida a laela Asafo le bana babo, mme e le kgetlo la pele, hore ba boke Morena ka sefela sena:

8Lebohang Morena,

le ipiletse ho yena,

phatlalatsang ketso tsa hae

hara ditjhaba.

9Mmineleng, mmineleng difela,

le boledise

mesebetsi ya hae yohle e hlollang.

10Ithoriseng ka lebitso

le halalelang la hae:

Pelo tsa bohle ba batlang Morena

di nyakalle.

11Ipatleleng Morena le matla a hae,

le ipatlele yena le sa kgaotse.

12Hopolang mesebetsi e hlollang

eo a e entseng,

dimakatso tsa hae

le kahlolo tsa hae,

13lona bana ba Iseraele,

mohlanka wa hae,

lona bana ba Jakobo,

mokgethwa wa hae.

14Ke yena Morena Modimo wa rona,

ke yena ya ahlolang lefatshe lohle.

15Kamehla o hopola selekane sa hae,

lentswe leo a le laetseng

meloko e sekete;

16selekane seo a se entseng,

a se etsa le Aborahama,

kano eo a e etseditseng Isaka,

17a ba a tiisetsa Jakobo

hore ke molao,

ke selekane sa hae le Iseraele

sa mehla yohle.

18A re: “Ke tla o nea

naha ya Kanana,

e be lefa leo o le abetsweng.”

19Ha ba ne ba sa le mmalwana,

e le baditjhaba naheng eo;

20ha ba ntse ba lelera

hara ditjhaba,

ba tloha mmusong o mong

ba eya ho o mong,

21Modimo ha a a ka a dumella motho

hore a ba tube,

mme ka baka la bona

a kgalemela dikgosi.

22A re: “Le se ke

la ama batlotsuwa ba ka,

le se ke

la etsa baporofeta ba ka hampe.”

23Lona ba lefatshe lohle

le ke le binele Morena,

ka letsatsi le letsatsi

le phatlalatse tsa ho pholosa ha hae.

24Bolelang tsa tlotla ya hae

hara ditjhaba,

le makatso tsa hae

hara merabe yohle.

25Morena o moholo,

o lokelwa ke thoriso e kgolo,

o tshabeha ho feta medimo yohle.

26Medimo yohle ya ditjhaba

ke ya bohata,

athe Morena yena o entse,

o entse mahodimo.

27Tlotla le hlompho di teng ho yena,

matla le kganya

di Sehalalelong sa hae.

28Thoholetsang Morena,

lona ditjhaba tsa mefutafuta,

thoholetsang tlotla

le matla a Morena.

29Thoholetsang tlotla

e lokelang lebitso la Morena,

tloong kapele ho yena

le mo nyehelleng,

kgumamelang Morena

le kgabile ka tse halalelang.

30Lefatshe lohle le thothomele

kapele ho yena!

O tiisitse lefatshe,

le ke ke la sisinyeha.

31Mahodimo a thabe,

fatshe le nyakalle,

hara matjhaba ho thwe:

“Morena ke yena kgosi!”

32Lewatle le hwase,

le tsohle tse ka ho lona,

naha e nyakalle,

le tsohle tse ho yona.

33Jwale difate, merung, di tla bina,

di binela Morena ho tla,

ha a etla ho ahlola lefatshe.

34Bokang Morena, hobane o molemo,

mohau wa hae

ke wa kamehla yohle.

35E reng:

“Modimo, mopholosi wa rona,

ako re pholose;

ako re phuthe,

ho baditjhaba o re namolele,

re tle re lebohe

lebitso le halalelang la hao,

ho boka wena

e be motlotlo wa rona.

36Ho bokwe Morena

Modimo wa Iseraele,

a bokwe jwale, le kamehla yohle.”

Setjhaba sohle sa re: “A ho ke ho be jwalo! Bokang Morena!”

37Yaba Davida o bea Asafo le bana babo kapele ho areka ya selekane sa Morena, hore ba nne ba sebeletse teng, ho ya kamoo mosebetsi wa letsatsi ka leng o leng kateng. 38A bea Obede-Edomo le bana babo ba mashome a tsheletseng a metso e robedi hore ba ba thuse. Bo-Obede-Edomo, mora wa Jedutune, le Hosa ya eba balebedi ba monyako.

39Kapele ho Tente ya Morena, pela aletare e sebakeng sa borapedi se Gibeone, Davida a bea moprista Sadoke le baprista ba bang ba habo hona teng, 40hore ba nne ba etsetse Morena dinyehelo tsa setjheso hodima aletare ya nyehelo ya setjheso hoseng le mantsiboya; ba etse tsohle tse ngotsweng Molaong wa Morena, oo a neng a o laele Baiserale. 41Ba ne ba ena le Hemane le Jedutune, le bohle ba neng ba kgethwe, ba bolelwa ka mabitso, hore ba boke Morena, “hobane mohau wa hae ke wa kamehla yohle.” 42Bo-Hemane le Jedutune e ne e le bona ba okametseng baletsi ba diterompeta, le ba matlheretlhere, le ba diletsa tse ding, tse neng di letsetswa ho binela Modimo difela. Bara ba Jedutune e ne e le balebedi ba monyako.

43Setjhaba sohle sa qhalana, motho ka mong a ikela lapeng ha hae. Davida le yena a tsamaya ho ya hlohonolofatsa ba lelapa la hae.

1 DIKETSAHALO 16SSO89SOBula ka mmadi wa Bibele

1 DIKETSAHALO 17

Boporofeta ba Nathane

(2 Sam. 7:1-17)

1Ha Davida a se a dula tlung ya hae, ka letsatsi le leng a re ho moporofeta Nathane: “Ako bone, nna ke dula tlung e hahilweng ka dithupa tsa dikedare, empa areka ya selekane sa Morena yona e dula hara masira!”

2Nathane a re ho Davida: “Etsa tsohle tseo o di hopotseng, hobane Modimo o na le wena.”

3Hona bosiung boo, lentswe la Modimo la fihla ho Nathane, la re: 4“Tsamaya, o yo bolella mohlanka wa ka Davida, o re: ‘Morena o bua tjena: O ke ke wa nkgahela ntlo eo ke tla dula ho yona. 5Ho tloha mohla ke nyollang Baiseraele naheng ya Egepeta, ho fihlela kajeno, ha ke eso ka ke dula ka tlung; ke nnile ka kena tenteng e nngwe, ka tswa, ka kena ho e nngwe; ka kena leahong le leng, ka tswa, ka kena ho le leng. 6Dibakeng tsohle tseo ke tsamaileng ho tsona le Baiseraele bohle, na nkile ka botsa e mong wa baahlodi ba Iseraele, bao ke neng ke ba laele ho disa setjhaba sa ka, ka re: Ke hobaneng ha o sa nkgahela ntlo ya dithupa tsa dikedare?’

7“Ka baka lena, o tle o bolelle mohlanka wa ka Davida, o re: ‘Morena wa mabotho o bua tjena: Ke ne ke o late motebong, moo o neng o disa dinku teng, hore o tlo ba kgosi ya setjhaba sa ka sa Baiseraele. 8Ke bile le wena hohle moo o nnileng wa tsamaya teng, ka timetsa dira tsa hao tsohle. Ke tumisitse lebitso la hao jwaloka mabitso a banna ba tumileng ba teng mona lefatsheng. 9Ke tla kgethela setjhaba sa ka sa Iseraele sebaka, ke se bee ho sona, mme se ke ke sa hlola se tshwenyeha. Batho ba kgopo ba ke ke ba hlola ba se tshwenya jwaloka pele, 10ha ke tla be ke kgethele setjhaba seo sa ka sa Baiseraele baahlodi. Ke tla hlola dira tsa hao tsohle. Hape ke o tsebisa hore Morena o tla atisa lelapa la hao.

11“ ‘Ha matsatsi a hao a se a fetile, o se o orohetse ho bo-ntatao, ke tla etsa hore e mong wa bara ba hao a o hlahlame, ke tiise mmuso wa hae. 12Ke yena ya tla nkgahela Tempele, mme ke tla tsitsisa terone ya hae kamehla. 13Ke tla ba ntatae, yena e be mora wa ka. Feela nke ke ka kgaotsa ho mo rata jwalokaha ke ile ka kgaotsa ho rata ya bileng teng pele ho wena. 14Ke tla mmea ho okamela setjhaba sa ka le mmuso wa ka kamehla, mme terone ya hae e tla tsitsa kamehla yohle.’ ”

15Nathane a phetela Davida ditaba tsena tsohle, ho ya kahohle kamoo a di senoletsweng kateng.

Thapelo ya Davida ya teboho

(2 Sam. 7:18-29)

16Jwale kgosi Davida a kena ka Tenteng, a ya dula kapele ho Morena, mme a re: “Oho, Morena Modimo, ekaba nna ke mang? Ekaba ntlo ya ka ke eng, hoo o mphihlisitseng hole hakaale? 17Oho, Morena, ho a bonahala hore ho wena tsena e ne e sa le dinyane, hobane o boetse o buile ka seo o se reretseng lelapa la mohlanka wa hao, nako e sa le hole. Oho, Morena Modimo, o se o ntadima jwalokaha eka ke motho wa boemo bo phahameng!

18“Ekaba Davida a ka hlola a reng ho wena, ha o hlomphile mohlanka wa hao? Ke wena ya tsebang mohlanka wa hao! 19Oho, Morena, ka baka la mohlanka wa hao, le ka baka la ho rata ha hao, o entse ntho ena e kgolo, wa etsa hore tsena tsohle tse kgolo di tsejwe.

20“Oho, Morena, ha ho ya kang wena; ebile hape ha ho Modimo e mong ntle ho wena, ho ya ka tsohle tseo re di utlwileng ka ditsebe tsa rona. 21Ke setjhaba sefe moo lefatsheng, se kang setjhaba sa hao sa Baiseraele, seo Modimo a kileng a ya se lopolla hore e be setjhaba sa hae? O tumisitse lebitso la hao ka ho etsa tse kgolo, tse tshabehang, ka ho hleka matjhaba tseleng ya setjhaba sa hao, seo o se lopolotseng Egepeta. 22Setjhaba sa hao sa Iseraele o se entse setjhaba sa hao kamehla yohle, mme wena, Morena, o Modimo wa sona.

23“Jwale, ka baka leo, Morena, tshepiso eo o e etseditseng mohlanka wa hao, le lelapa la hae, o ke o e phethahatse kamehla yohle, mme o etse kamoo o buileng kateng. 24Le yona o ke o e phethahatse, lebitso la hao le tle le tumiswe kamehla yohle, batho ba re: ‘Morena wa mabotho ke Modimo wa Iseraele, ke yena Modimo wa Iseraele.’ Lelapa la Davida, mohlanka wa hao, le ke le tiye kamehla yohle.

25“Wena, Modimo wa ka, o senoletse mohlanka wa hao hore o tla mo hodisetsa lelapa la hae; ka baka lena, mohlanka wa hao o bile sebete ho o rapela. 26Jwale wena, Morena, ke wena feela o leng Modimo, mme o tshepisitse mohlanka wa hao taba ena e molemo. 27O hlohonolofaditse lelapa la mohlanka wa hao, hore le nne le be tlhokomelong ya hao kamehla yohle. Oho, Morena, o le hlohonolofaditse, mme le tla hlohonolofala kamehla yohle.”

1 DIKETSAHALO 17SSO89SOBula ka mmadi wa Bibele

1 DIKETSAHALO 18

Kakaretso ya dintwa tsa Davida

(2 Sam. 8:1-18)

1Kamora tsena, Davida a hlola Bafilesita, a ba busa, mme a ba amoha Gate le metsana ya yona.

2Ahlola Bamoabe, mme Bamoabe ya eba bahlanka ba Davida, ba mo thellang.

3Ha Hadade-Esere, kgosi ya Soba, a ne a ilo hloma puso ya hae pela noka ya Euferatese, Davida a mo hlola Hamate. 4Davida a hapa dikariki tsa Hadade-Esere tsa ntwa tse sekete, le banna ba dipere ba dikete tse supileng, le ba ditaaso ba dikete tse mashome a mabedi. Dipere tsohle tse hulang dikariki tsa ntwa a di kgaola mesifa, a siya feela tse lekaneng ho hula dikariki tsa ntwa tse lekgolo.

5Ha Baarame ba Damaseka ba eya ho ya thusetsa Hadade-Esere, kgosi ya Soba, Davida a bolaya banna ba Baarame ba dikete tse mashome a mabedi a metso e mmedi. 6Davida a hloma diahelo tsa mabotho naheng ya Baarame e Damaseka, mme Baarame ya eba bahlanka ba Davida, ba mo thellang. Ka mokgwa o jwalo, Morena a etsa hore Davida a hlole hohle moo a neng a futuhela teng.

7Davida a nka dithebe tsa bahlabani ba Hadade-Esere tse neng di entswe ka kgauta, a di isa Jerusalema. 8Ka mokgwa o jwalo, le metseng ya Hadade-Esere, e leng Tibehate le Kune, Davida a nka lethose le lengata, leo ka lona Solomone a ileng a etsa tanka ya lethose eo baprista ba tollang ka ho yona, le ditshiya, le dintho tsa lethose.

9Ha Toi, kgosi ya Hamate, a utlwa kamoo Davida a hlotseng lebotho lohle la Hadade-Esere kgosi ya Soba kateng, 10a romela mora wa hae Hadorame ho Davida, ho ya mo dumedisa, le ho mo lebohela ha a lwantshitse Hadade-Esere, mme a mo hlola, hobane Hadade-Esere o ne a ile a lwantsha Toi hangata. Hadorame a isetsa Davida mefuta yohle ya dintho tse entsweng ka kgauta, le ka silefera, le ka lethose.

11Le tsona, kgosi Davida a di kgethela Morena, hammoho le silefera, le kgauta eo a neng a e hapile ditjhabeng tsena tsohle, e leng Baedomo, le Bamoabe, le Baamone, le Bafilesita, le Baamaleke.

12Abishai, mora wa Seruya, le yena a bolaya Baedomo ba dikete tse leshome le metso e robedi, a ba bolaela ka Kgohlong ya Letswai.

13Davida a hloma diahelo tsa mabotho naheng ya Edomo, mme Baedomo bohle ya eba bahlanka ba Davida, ba mo thellang. Ka mokgwa o jwalo, Morena a etsa hore Davida a hlole hohle moo a neng a futuhela teng.

Tsamaiso ya puso ya Davida

(2 Sam. 8:15-18; 20:23-26)

14Davida a busa naha yohle ya Iseraele. A ahlolela setjhaba sohle sa hae ka toka le ka nnete. 15Joabe, mora wa Seruya, ya eba molaodi wa mabotho; Jehoshafate, mora wa Ahilode, yena ya eba mongodi wa diketsahalo. 16Sadoke, mora wa Ahitube, le Abimeleke, mora wa Abiatare, bona ya eba baprista, mme Shafesha yena ya eba mongodi wa puso. 17Benaya, mora wa Jehoyada, o ne a laola Bakerete le Bapelete; bara ba Davida bona e le batlatsi ba kgosi.

1 DIKETSAHALO 18SSO89SOBula ka mmadi wa Bibele

1 DIKETSAHALO 19

Davida o hlola Baamone le Baarame

(2 Sam. 10:1-19)

1Kamorao ho mona, Nahashe, kgosi ya Baamone, a shwa, mme mora wa hae a mo hlahlama. 2Yaba Davida o re: “Hanune, mora wa Nahashe, ke tla mo etsetsa tse molemo, hobane ntatae le yena o ile a nketsetsa tse molemo.” Ka baka leo, Davida a roma maqosa a hae ho isetsa Hanune matshediso, ka baka la lefu la ntatae.

Bahlanka ba Davida ba fihla naheng ya Baamone ho isetsa Hanune matshediso. 3Empa mahosana a Baamone a re ho Hanune: “O bona eka Davida o tlotla ntatao, ha a rometse maqosa ho tla o tshedisa? Na bahlanka ba hae ha ba a tla ho wena moo ho tla hlahloba naha, le ho e hlwela, hore ba tle ba e hape?”

4Yaba Hanune o tshwara bahlanka ba Davida, o ba beola ditedu, o hahola diaparo tsa bona ka lehare, ho ya fihla dibonong, a nto re ba tsamaye. 5Davida a tsebiswa kamoo banna bao ba entsweng kateng, mme a romela maqosa ho ya ba kgahlanyetsa, hobane banna bao ba ne ba hlabilwe ke dihlong haholo. Yaba kgosi Davida o re ho bona: “Dulang moo Jeriko ho fihlela ditedu tsa lona di hlomela, ebe jwale le a kgutla.”

6Ha Baamone ba bona hore ba kgopisitse Davida, Hanune le Baamone ba romela silefera e boima ba dikilo tse dikete tse mashome a mararo a metso e mene, ho ya hira dikariki tsa ntwa, le bahlabani ba dipere ba tswang Mesopotamia, le Maaka, le Soba. 7Ba hira dikariki tsa ntwa tse dikete tse mashome a mararo a metso e mmedi; ba hira le kgosi ya Maaka le bahlabani ba yona, mme bona ba tla, ba fihla ba hloma diahelo tsa bona haufi le Medeba. Baamone ba phutheha metseng ya bona, ba itokisetsa ho lwana.

8Ha Davida a utlwa taba ena, a romela Joabe le lebotho lohle la bahlabani. 9Baamone ba tswa, ba thea theko ya ntwa kapele ho kgoro ya motse. Dikgosi tse neng di tlile ho tla thusetsa, di ne di le naheng, di le ding.

10Ha Joabe a bona hore ba direng ba mo hlahile kapele le kamorao, a kgetha mokgetho hara bahale bohle ba Baiseraele, a o emisa ka theko, wa thulana le Baarame. 11Bahlabani ba bang bona a ba bea tlasa taolo ya ngwanabo, Abishai, le bona ba thea theko, ba thulana le Baamone. 12Joabe a re: “Haeba Baarame ba ka nkimela, wena o tla nthusetsa; le nna, ke tla o thusetsa haeba Baamone ba ka o imela. 13Tiisa matla, re lwane ka sebete, re lwanele setjhaba sa habo rona, le metse ya Modimo wa rona. Morena a ke a etse seo yena a bonang hore se lokile.”

14Jwale Joabe le bahlabani ba neng ba ena le yena ba atamela thekong ya Baarame, mme ditheko tsa kopana. Baarame ba baleha. 15Ha Baamone ba bona hore Baarame ba balehile, le bona ba baleha Abishai, ba ba ba ya kena motseng. Jwale Joabe a kgutlela Jerusalema.

16Ha Baarame ba bona hore Baiseraele ba ba hlotse, ba roma maqosa hore a late Baarame ba neng ba le kamose wane ho Noka, mme ba tla ba eteletswe pele ke Shofake, molaodi wa mabotho a Hadade-Esere.

17Hoba Davida a tsebiswe hona, a kgobokanya bahlabani bohle ba Baiseraele, a tshela Jorodane, mme a fihla ho Baarame, a thea theko ya ntwa. Ha a se a theile theko ya ntwa kapele ho Baarame, ba mo lwantsha. 18Baarame ba baleha Baiseraele. Davida a bolaya Baarame ba dikete tse supileng ba palamang dikariki tsa ntwa, le banna ba ditaaso ba dikete tse mashome a mane. A bolaya le Shofake, molaodi wa mabotho a bona.

19Ha bahlabani ba Hadade-Esere ba bona hore Baiseraele ba ba hlotse, ba etsa kgotso le Davida, ya eba bahlanka ba hae.

Baarame ba se ke ba hlola ba thusetsa Baamone.

1 DIKETSAHALO 19SSO89SOBula ka mmadi wa Bibele

1 DIKETSAHALO 20

Davida o hapa motse wa Raba

(2 Sam. 12:26-31)

1Ha selemo se thwasa, e leng nako eo dikgosi di tlwaetseng ho futuha ka yona, Joabe a tswa le mabotho, me a ripitla naha ya Baamone. Kamorao ho moo a ya etsetsa motse wa Raba thibella. Ha e le Davida yena o ne a setse Jerusalema. Joabe a hlola motse wa Raba, mme a o timetsa. 2Davida a rodisa kgosi ya bona mofapahlooho wa yona wa kgauta, oo boima ba wona e neng e le dikilo tse mashome a mararo a metso e mene. O ne o kgabisitswe ka mahakwe a bohlokwa, mme ba o rwesa Davida. A tswa motseng oo a haharile kgapo e ngata, 3a bile a hapile le baahi ba motse oo; a ba sebedisa ka disakga, le ka dipeke, le ka dilepe. Metse yohle ya Baamone o ne a ye a e etse jwalo. Yaba Davida o kgutlela Jerusalema le bahlabani bohle.

Dintwa tsa Baiseraele le diqhobane tsa Bafilesita

(2 Sam. 21:15-22)

4Kamorao ho mona, ntwa ya qhoma Gesere, pakeng tsa Baiseraele le Bafilesita. Sibekai wa Mohusha a bolaya Sipai, eo e neng e le seqhobane, mme Bafilesita ba hlolwa.

5Ntwa ya boela ya qhoma pakeng tsa Baiseraele le Bafilesita. Elehanana, mora wa Jaire, a bolaya Lahemi, ngwanabo Goliate wa Mogate, eo theko ya lerumo la hae e neng e le kaalo ka mofeng wa motjhine o ohlang.

6Ntwa e nngwe ya boela ya qhoma Gate, moo ho neng ho ena le safola ya monna. Le leng le le leng la matsoho a hae le maoto a hae le ne le ena le menwana e tsheletseng, kaofela e le menwana e mashome a mabedi a metso e mene. Le yena e ne e le seqhobane. 7Jonathane, mora wa Shima, ngwanabo Davida, a mmolaya, hobane o ne a ile a nyedisa Baiseraele.

8Batho bana ba ne ba tswetswe ke diqhobane tsa Gate; feela ba ile ba bolawa ke Davida le bahlanka ba hae.

1 DIKETSAHALO 20SSO89SOBula ka mmadi wa Bibele

Pesalema 29

Lentswe la Morena hara sefefo

1Pesalema ya Davida.

Thoholetsang Morena,

lona bara ba Modimo;

thoholetsang tlotla

le matla a Morena.

2Thoholetsang tlotla

e lokelang lebitso la Morena;

kgumamelang Morena le kgabile,

le kgabile ka tse halalelang.

3Lentswe la Morena

le utlwahala hodima metsi,

Modimo ya tlotlehang

o a thwathwaretsa,

Morena o hodima metsi a mawatle.

4Lentswe la Morena le matla,

lentswe la Morena le a tshabeha.

5Lentswe la Morena

le roba difate tsa dikedare,

Morena o roba dikedare,

kedare tsa Lebanone.

6Lebanone o e thadisa

jwaloka namane,

le Sirione

jwaloka pohwana ya nare.

7Lentswe la Morena

le tlola malakabe;

8lentswe la Morena

le tetemisa lehwatata,

Morena o tetemisa

lehwatata la Kadeshe.

9Lentswe la Morena

le ekethehisa difate,

le fohle meru,

mme ka tempeleng ya hae

bohle ba re: “O a tlotleha!”

10Morena o ne a rena

hodima morallo wa metsi,

Morena ke kgosi e renang

kamehla le mehla.

11Morena a ke a matlafatse

setjhaba sa hae,

Morena a ke a se hlohonolofatse

ka kgotso.

Pesalema 29SSO89SOBula ka mmadi wa Bibele
Bible Society of South Africav.4.26.9
RE FUMANE HO