Bybelleesrooster – Dag 141

₁Soos sneeu in die somer en reën in die oestyd,

so min pas dit dat 'n dwaas eer ontvang.

₂Soos voëltjies wat verbyvlieg en nie gaan sit nie,

so gaan 'n vervloeking by jou verby as jy dit nie verdien nie.

₃'n Sweep vir 'n perd, 'n toom vir 'n donkie,

en 'n lat vir 'n dwaas.

₄Moenie 'n dwaas se vraag op net so 'n dwase manier beantwoord nie;

hy sal dink jy is soos hy.

₅Beantwoord 'n dwaas se vraag op net so 'n dwase manier,

anders dink hy hy het wysheid.

₆As jy 'n dwaas met 'n boodskap stuur,

kan jy net so wel nie 'n boodskap stuur nie

en aanvaar dat daar moeilikheid kom.

₇'n Lam mens se bene hang nutteloos aan hom;

net so nutteloos is 'n spreuk in die mond van 'n dwaas.

₈Om 'n klip in 'n slingervel vas te bind,

dit is wat dit beteken om aan 'n dwaas mag te gee.

₉'n Doring in 'n dronk man se hand,

so is 'n spreuk in die mond van 'n dwaas.

₁₀'n Boogskutter wat nie omgee wie hy raakskiet nie,

so is iemand wat 'n dwaas of sommer 'n verbyganger huur.

₁₁Soos 'n hond wat na sy braaksel toe terugkom,

so is 'n dwaas wat dieselfde dwaasheid weer begaan.

₁₂Jy sien self: vir iemand wat dink hy het die wysheid in pag,

is daar minder hoop as vir 'n dwaas.

₁₃Die luiaard se verskoning is:

“Daar is 'n leeu in die pad!

Daar is 'n leeu in die straat!”

₁₄'n Deur bly op sy skarnier draai;

'n luiaard bly omdraai op sy bed.

₁₅Die luiaard steek sy hand in die skottel,

maar hy is te lui om dit terug te bring na sy mond toe.

₁₆Die luiaard dink hy het meer wysheid

as sewe mense wat verstandige antwoorde kan gee.

₁₇Iemand wat 'n kwaai hond sommer aan die ore pak,

so is iemand wat woedend instorm in 'n rusie wat hom nie aangaan nie.

₁₈Soos 'n mal mens wat dodelike pyle rondskiet,

₁₉so is iemand wat 'n ander bedrieg en sê: “Ek speel sommer.”

₂₀Sonder hout bly 'n vuur nie brand nie;

sonder 'n kwaadstoker hou 'n rusie nie aan nie.

₂₁Daar is houtskool nodig vir gloeiende kole, hout vir 'n vuur,

en 'n twissiek mens vir rusie stook.

₂₂'n Geskinder is soos lekker kos,

mense sluk dit so maklik.

₂₃Soos om 'n potskerf met silwer oor te trek,

so is dit om slegte bedoelings agter mooi woorde weg te steek.

₂₄Iemand kan sy haat verbloem met wat hy sê,

maar binne hou hy by sy valsheid.

₂₅As hy vriendelik praat, moet hom nie glo nie;

hy is vol bose bedoelings.

₂₆Hy verberg sy haat agter 'n valse skyn,

maar van die onheil wat hy gaan doen, sal almal weet.

₂₇Wie 'n gat vir 'n ander grawe, val self daarin;

die klippe wat hy gooi, sal na hom toe terugkom.

₂₈'n Leuenaar haat dié wat hy seermaak;

'n vleier bewerk 'n ander se ondergang.

₁Moenie roem oor wat jy môre verwag nie;

jy weet nie wat die dag sal oplewer nie.

₂Laat dit aan 'n ander oor om jou te prys, moet dit nie self doen nie;

laat dit uit 'n ander se mond kom, nie uit joune nie.

₃Klip en sand is swaar om te dra,

maar die ergernis wat 'n dwaas veroorsaak, is swaarder as altwee.

₄Iemand wat kwaad is, ontsien niks, sy woede is 'n onkeerbare vloed;

teen jaloesie is niemand opgewasse nie.

₅'n Openlike bestraffing is beter

as liefde wat onsigbaar bly.

₆Op 'n vriend wat jou seermaak, kan jy reken;

iemand wat jou haat, is oordadig met sy soene.

₇As jy genoeg geëet het, is selfs heuning nie meer lekker nie;

as jy honger is, smaak selfs 'n bitter ding soet.

₈Soos 'n voël wat sy nes net so los,

so is 'n man wat sy gesin in die steek laat.

₉Reukolie en wierook is iets om te geniet,

maar die genot van vriendskap lê in die raad wat jy kry.

₁₀Moenie by 'n vriend wat al jou pa se vriend was, verbygaan

na jou broer se huis toe as jy moeilikheid het nie:

'n buurman wat naby is, is meer werd as 'n broer wat ver is.

₁₁As jy wysheid leer, my seun, sal dit my gelukkig maak

en sal ek kan terugantwoord as ek weer skimpe oor jou hoor.

₁₂'n Verstandige mens sien onheil kom en sorg dat dit hom nie tref nie,

onervare mense loop oop oë daarin en boet daarvoor.

₁₃As 'n vreemde vir iemand borg staan,

vat sy klere van hom af;

hou dit as pand, al staan hy borg vir 'n slegte vrou.

₁₄As iemand sy buurman vroegdag met 'n geskreeu môre-sê,

kan mense dink hy is besig om hom te vervloek.

₁₅Die gedrup uit 'n dak wat lek op 'n reëndag,

so is 'n vrou wat aanhou kyf.

₁₆Wie haar probeer keer, kan net so wel die wind probeer keer

of olie met sy hand probeer vashou.

₁₇Yster slyp yster,

vriende vorm mekaar.

₁₈Wie sy vyeboom versorg, sal vye hê om te eet;

wie omsien na sy werkgewer se belange, sal daarvoor eer ontvang.

₁₉Soos jy jou eie gesig sien as jy in die water kyk,

so sien jy jouself in wat jy dink.

₂₀Die doderyk en die onderaardse diepte kry nie genoeg aan dooies nie;

'n mens se oë kry nie genoeg van begeer nie.

₂₁Die waarde van silwer word in 'n smeltkroes getoets,

dié van goud in 'n oond,

dié van 'n mens aan die lof wat hy ontvang.

₂₂Al stamp jy 'n dwaas in 'n stampblok,

al stamp jy hom saam met sandkorrels in 'n vysel,

jy sal sy dwaasheid nie uit hom uit kry nie.

₂₃Sorg dat jy weet wat jou kleinvee nodig het,

gee aandag aan jou veetroppe.

₂₄Rykdom hou nie vir altyd nie;

selfs koninklike mag is nie blywend nie.

₂₅As daar van die gras hooi gemaak is, die veld weer groen word

en die voer uit die berge ingebring is,

₂₆sal die skape jou klere voorsien

en die bokke sorg vir die koopprys van 'n stuk grond.

₂₇Daar sal genoeg bokmelk wees om jou en jou gesin te voed

en ook nog jou slavinne te onderhou.

₁Die goddelose hardloop weg al jaag niemand hom nie;

die regverdiges het die moed van 'n leeu.

₂As daar opstand is in 'n land, is daar baie wat na mag gryp;

as daar iemand met wysheid en kennis is, bly hy lank aan die bewind.

₃'n Man wat self arm is en arm mense uitbuit,

is soos 'n reën wat alles verspoel,

sodat daar niks te ete oorbly nie.

₄Wie die wet van die Here verontagsaam, praat met lof van goddelose mense;

wie die wet onderhou, beveg hulle.

₅Slegte mense het geen begrip van wat reg is nie;

dié wat na die wil van die Here vra, het 'n goeie begrip van alles.

₆Liewer arm wees en eerbaar lewe

as oneerlik lewe en ryk wees.

₇'n Verstandige seun hou hom aan die wet van die Here;

as die seun maats maak met mense wat vir niks eerbied het nie,

bring hy skande oor sy vader.

₈Wie groot rykdom versamel deur mense uit te buit,

versamel dit vir iemand wat hom oor arm mense sal ontferm.

₉As iemand hom doof hou vir die wet van die Here,

sal die Here 'n afsku hê van so 'n man se gebed.

₁₀Wie eerlike mense mislei sodat hulle die verkeerde pad loop,

sal self in die gat val wat hy gegrawe het;

die opregte sal voorspoed geniet.

₁₁'n Ryk man kan dink hy het die wysheid in pag,

maar 'n arm mens met insig sien deur hom.

₁₂As regverdiges rede tot blydskap het, praat almal met trots daaroor,

as goddelose mense aan die bewind kom, kruip die mense weg.

₁₃Wie sy sonde wegsteek, moet niks goeds te wagte wees nie;

wie sy sonde bely en daarvan afsien, sal genade ontvang.

₁₄Dit gaan goed met 'n mens wat altyd versigtig is;

maar iemand wat moedswillig is, sal ondergaan.

₁₅'n Brullende leeu, 'n beer wat wil rondstorm,

so is 'n goddelose regeerder oor 'n weerlose volk.

₁₆As 'n heerser verstandigheid kortkom,

is daar baie verdrukking;

wie uitbuiting haat, lewe lank.

₁₇'n Man wat moord op sy gewete het,

moet op die vlug bly tot sy dood toe.

Niemand moet hom help nie.

₁₈Wie 'n eerbare lewe lei, sal hulp ontvang;

wie 'n oneerlike lewe lei, sal onverwags tot 'n val kom.

₁₉Wie sy grond bewerk, het volop om te eet;

wie hom besig hou met nuttelose dinge, word brandarm.

₂₀'n Betroubare man is baie voorspoedig;

een wat gou ryk wil word, sal sy straf kry.

₂₁Dit is nie reg dat mense partydig is en sondig nie,

selfs nie ter wille van 'n stukkie kos nie.

₂₂'n Inhalige mens wil gou ryk word;

hy besef nie dat daar vir hom gebrek wag nie.

₂₃Wie iemand teregwys, kry eerder agterna dank

as wat 'n vleier dit kry.

₂₄Wie sy ouers besteel en sê:

“Ek doen niks verkeerds nie,”

is niks anders as 'n rower nie.

₂₅'n Gierige mens veroorsaak rusie;

een wat op die Here vertrou, is voorspoedig.

₂₆Wie op homself vertrou, is 'n dwaas;

wie hom deur wysheid laat lei, is veilig.

₂₇Wie vir 'n arm mens iets oor het, sal self niks kortkom nie,

maar wie anderpad kyk, sal baie verwensings hoor.

₂₈As goddelose mense aan die bewind kom, kruip die mense weg,

as die goddeloses ondergaan, kry die regverdiges die mag.