Na die Woord – Dag 172

₁'n Goeie naam is beter as reukolie,

die sterfdag beter as die geboortedag.

₂Dit is beter om na 'n huis toe te gaan waar daar gerou word

as na 'n huis waar daar feesgevier word.

Elkeen wat lewe, moet ter harte neem

wat die uiteinde van die mens is.

₃Droefheid is beter as lag;

agter 'n somber gesig skuil 'n helder gees.

₄Wie wysheid het, voel hom tuis waar daar gerou word,

die dwaas voel hom tuis waar daar plesier is.

₅Dit is beter om vermaan te word deur iemand wat wysheid het,

as om besing te word deur 'n dwaas.

₆Soos die geknetter van doringtakke onder 'n pot,

so klink die gelag van 'n dwaas.

Ook hier kom dit tot niks.

₇Afpersing maak van 'n verstandige mens 'n dwaas,

'n omkoopgeskenk vernietig die goeie oordeel.

₈'n Voltooide taak is beter as een wat pas begin is.

Geduld is beter as hoogmoed.

₉Moenie gou kwaad word nie:

dit is 'n dwaas wat gou kwaad word.

₁₀Moenie sê in die ou dae was dit beter as nou nie;

dit is nie uit wysheid dat 'n mens so sê nie.

₁₁Wysheid saam met besittings is goed;

dit is 'n voordeel vir elkeen wat leef.

₁₂Wysheid bied beskerming soos geld beskerming bied;

kennis en wysheid verryk die lewe van hom wat dit besit.

₁₃Kyk na die werk van God:

wie kan reguit maak wat Hy krom gemaak het?

₁₅In my lewe wat tot niks gekom het nie, het ek alles gesien:

'n regverdige gaan onder al doen hy reg,

'n goddelose geniet 'n lang lewe, al doen hy verkeerd.

₁₆Moet jou nie te regverdig wil hou nie,

moenie aanspraak maak op meer wysheid as wat jy het nie;

waarom jou eie ondergang soek?

₁₇Moenie aanhou verkeerd doen nie,

moenie dwaas wees nie;

waarom voor jou tyd doodgaan?

₁₈Dit is goed dat jy aan die een vermaning vashou

en die ander ook nie laat los nie,

want hy wat vir God dien, gehoorsaam altwee.

₁₉Wysheid gee aan dié wat dit het,

meer mag as wat tien maghebbers in 'n stad het.

₂₀Daar is geen mens op aarde regverdig nie,

niemand wat net goed doen en nie sondig nie.

₂₃Ek het alles met die hulp van wysheid getoets.

Ek wou wysheid bekom, maar dit het buite my bereik gebly.

₂₄Die betekenis van wat gebeur, lê buite bereik,

baie diep; wie kan dit vind?

'n vrou wat strikke stel vir mans,

is erger as die dood self.

Haar bekoorlikheid is 'n vangnet,

in haar arms is jy 'n gevangene.

Wie voor God reg lewe, vermy haar,

maar die sondaar laat hom deur haar vang.

₂₇Dit het ek gevind, sê die Prediker,

toe ek een en een bymekaargesit het

om die regte insig te kry.

₂₈Wat ek nog altyd soek,

het ek nie gevind nie.

Ek het wel uit duisend mense een betroubare man gevind,

maar so 'n vrou het ek onder hulle nie gevind nie.

₂₉Die één ding wat ek wel gevind het, is dit:

God het die mense goed en opreg gemaak,

tog het hulle hulle besig gehou met allerlei slimmighede.

₁Wie het werklik wysheid?

Wie kan verklaar wat gebeur?

Wysheid maak 'n mens vriendelik,

dit verander 'n strak gesig.

₈Niemand het die mag om die wind te stuit nie;

niemand het seggenskap oor sy sterfdag nie;

in oorlogstyd spring niemand vry nie.

Wie verkeerd doen, word nie deur sy verkeerde daad gered nie.

₂Een en dieselfde lot tref almal:

die regverdige en die goddelose,

die goeie, die reine en die onreine,

die een wat offer en die een wat nie offer nie.

Soos dit met die goeie gaan, so gaan dit met die sondaar,

soos dit gaan met die een wat 'n eed aflê,

so gaan dit met hom wat weier om 'n eed af te lê.

₄Solank jy onder die lewendes is, het jy hoop.

'n Hond wat lewe, is beter as 'n leeu wat dood is.

₅Dié wat lewe, weet hulle sal doodgaan, maar die dooies weet niks;

daar wag vir hulle niks meer nie, hulle is vergeet;

₆dit is klaar met hulle liefde, hulle haat en hulle hartstog.

Hulle sal nooit weer deel hê aan wat in hierdie wêreld gebeur nie.

₇Eet dus jou brood met vreugde,

drink jou wyn met 'n bly gemoed;

God het lankal reeds goedgekeur wat jy doen.

₈Dra altyd wit klere,

versorg jou hare met olie.

₉Geniet die lewe met die vrou wat jy liefhet,

dié lewe wat tot niks kom nie,

maar wat God jou in hierdie wêreld gegee het,

die hele lewe wat tot niks kom nie.

Dit is wat jou toekom in die lewe,

wat jou toekom vir al jou geswoeg in hierdie wêreld.

₁₀Doen met toewyding alles wat jou hand vind om te doen,

want in die doderyk waarheen jy op pad is,

is daar nie werk of insig of kennis of wysheid nie.

dit is nie die vinnigstes wat die reisies wen nie,

nie die sterkstes wat die oorlog wen nie,

nie dié met wysheid wat kos het nie,

nie die verstandiges wat ryk word nie,

nie dié met kennis met wie dit goed gaan nie.

Alles word bepaal deur tyd en geleentheid.

₁₂Die mens ken selfs nie die tyd van sy dood nie.

Soos visse wat gevang word in 'n net,

soos voëls wat gevang word in 'n wip,

so word die mens gevang as die teëspoed kom,

as dit hom skielik oorval.

Wysheid is wel beter as krag,

maar die wysheid van die arme word geminag,

en niemand luister na wat hy sê nie.

₁₈Wysheid is beter as wapens,

maar een misstap kan baie wat goed is, bederf.

₁Dooie vlieë laat salf stink en gis,

'n bietjie dwaasheid doen meer kwaad as wat wysheid en eer goed doen.

₂Die verstand van een wat wysheid het, gee hom krag,

maar dié van 'n dwaas maak hom swak.

₃Selfs waar die dwaas met die pad langs loop,

ontbreek sy verstand;

hy wys vir almal dat hy 'n dwaas is.

₄As die heerser vir jou kwaad word,

moenie jou pos verlaat nie;

kalmte voorkom groot foute.

₅Daar is 'n verkeerde ding wat ek in hierdie wêreld gesien het,

'n fout wat begaan word deur een wat gesag het:

₆die dwaas kry hoë aansien

en die rykes ontvang geen eer nie.

₇Ek het slawe te perd gesien

en vorste te voet op die grond soos slawe.

₈Wie 'n sloot grawe, val self daarin,

wie 'n muur afbreek, word deur 'n slang gepik.

₉Wie klippe afbreek, word daardeur beseer,

wie hout kap, moet versigtig wees.

₁₀As die byl stomp word en nie geslyp word nie,

moet jy meer krag gebruik.

Dit betaal om jou verstand te gebruik.

₁₁As die slang pik voor hy besweer is,

bereik die besweerder niks nie.

₁₂Die woorde van iemand wat wysheid het, vind byval;

die dwaas vernietig homself met wat hy sê.

₁₃Wat hy sê, begin met dwaasheid

en eindig met louter onsin.

₁₄Die dwaas praat aanmekaar,

maar geen mens weet wat sal gebeur nie,

en niemand kan vir hom sê wat ná hom sal kom nie.

₁₅Die dwaas put homself uit met wat hy doen;

hy weet nie eers hoe om by sy stad te kom nie.

₁₆Ellende wag vir die land waarvan 'n slaaf koning is

en waar amptenare vroeg in die dag begin feesvier.

₁₇Dit gaan goed met die land

waarvan die koning vir homself kan besluit

en waar amptenare op die regte tyd feesvier,

met selfbeheersing en nie met 'n drinkery nie.

₁₈Luiheid laat die dak inval,

slap hande laat die huis lek.

₁₉Eet bring plesier,

wyn vrolik die lewe op,

maar alles kos geld.

₂₀Moenie die koning verwens nie, nie eens in jou gedagte nie,

moenie die ryke verwens nie, nie eens in jou slaapkamer nie;

die voëltjies kan oorvertel wat jy gesê het,

hulle kan jou woorde oordra.

₁Werp jou brood op die water,

eendag kry jy dit terug.

₂Hou jou besittings op sewe, selfs ag plekke,

want jy weet nie watter teëspoed oor die land kan kom nie.

₃As die wolke vol water is,

reën hulle leeg op die aarde;

of 'n boom nou suid of noord val,

dit bly lê waar dit geval het.

₄Wie die wind bly dophou, saai nie,

wie na die wolke bly kyk, oes nie.

₆Saai jou saad in die môre,

gaan in die laatmiddag daarmee voort.

Jy weet nie watter van die twee sal 'n oes lewer nie

en of altwee ewe goed sal wees nie.

₇Die lig is aangenaam,

dit is goed vir die oë om die son te sien.

₈As 'n mens lank lewe, moet jy oor alles dankbaar wees.

Maar jy moet onthou dat die donker dae van die dood wat kom, ook baie is.

Alles kom tot niks.

₉Jy wat jonk is, moet vreugde vind in jou jeug

en jou jong dae ten volle geniet.

Doen wat jy goedvind en waarvan jy hou,

maar moenie vergeet dat God

van jou rekenskap sal eis oor alles nie.

₁₀Hou kommer uit jou hart

en vermy wat jou liggaam kan kwaad doen.

Ook die jeug en die jonkheid kom tot niks.

₁Dink aan jou Skepper in jou jong dae

voor die swaar dae kom,

die jare aanbreek waarvan jy sal sê:

“Ek het daar niks aan nie.”

₂Dit is die tyd wanneer die son donker sal word

en ook die daglig, die maan en die sterre,

die tyd wanneer dit weer bewolk word ná die reën.

₃Dit is die tyd wanneer die wagters van die huis sal bewe,

die sterk manne waggel

en die malers ophou maal omdat hulle min geword het,

die tyd wanneer dit donker word vir dié wat deur die vensters kyk,

₄wanneer die deure na die straat toe toegemaak word,

die geluid van die meul dof word,

die tyd wanneer 'n mens opstaan as die voëls begin sing

al hoor hy geen lied meer nie.

₅Dit is die tyd wanneer hy bang is vir 'n hoogte

en vir alles op die pad skrik,

die tyd wanneer die amandelboom in bloei staan,

die sprinkaan homself moeisaam voortsleep

en die kapperkruid nutteloos word,

die tyd wanneer die mens na sy ewige woning gaan

en dié wat treur, op die straat rondgaan,

₆die tyd wanneer die silwerdraad afgebreek word

en die goue kruik breek,

die kruik by die fontein stukkend breek

en die wiel by die put stukkend val,

₇die tyd wanneer die stof na die aarde toe terugkeer soos dit was,

en die gees na God terugkeer wat dit gegee het.

₈Alles kom tot niks, sê die Prediker, tot niks.