Na die Woord – Dag 157

₁Liewer 'n stukkie droë brood met vrede daarby

as 'n huis vol kos met 'n getwis daarby.

₂'n Verstandige slaaf sal gesag kry oor 'n seun

wat 'n verleentheid is

en sal 'n erfgenaam word saam met die seun se broers.

₃Silwer word in 'n smeltkroes gelouter en goud in 'n oond,

maar dit is die Here wat die gesindheid toets.

₄Wie op onreg uit is, luister gretig na kwaadwillige woorde;

wie van valsheid hou, hoor graag woorde wat verderf saai.

₅Wie met 'n arm mens spot, beledig sy Maker;

wie hom verheug oor die ongeluk van 'n ander,

sal self nie vrykom nie.

₆Kleinkinders is vir oumense 'n trots;

vaders is vir hulle seuns 'n sieraad.

₇Verstandige woorde soek jy nie by 'n dwaas nie,

nog minder leuens by 'n man van aansien.

₈Vir wie dit gee, het omkoopgeskenke towerkrag;

vir hom moet dit sukses verseker waar hy ook gaan.

₉Wie 'n verkeerde optrede teenoor homself verontagsaam,

soek goeie verhoudinge;

wie 'n saak bly ophaal,

bring verwydering tussen vriende.

₁₀'n Enkele dreigement maak meer indruk op 'n verstandige mens

as honderd houe op 'n dwaas.

₁₁'n Slegte mens is net op kwaad uit,

maar iemand sal gestuur word om hom te straf.

₁₂'n Mens kan liewer 'n beerwyfie raakloop

wat van haar kleintjies beroof is,

as 'n dwaas met sy sotheid.

₁₃As jy goed met kwaad vergeld,

sal die kwaad nooit uit jou huis wyk nie.

₁₄Om rusie te begin, is om 'n damwal te breek;

staak liewer die getwis voor die vloed jou tref.

₁₅Die Here het 'n afsku van wie die skuldige onskuldig verklaar

én van wie die onskuldige skuldig verklaar.

₁₆Watter nut het dit as 'n dwaas geld in die hand het

om wysheid te koop en hy het nie verstand nie?

₁₇Op 'n vriend se liefde kan jy altyd reken;

jou broer is daar met die oog op jou nood.

₁₈Dit is 'n mens sonder insig wat borg staan,

wat instaan vir die skuld van sy naaste.

₁₉Wie hou van aanstoot gee, hou van rusie;

wie homself hoog aanslaan, soek sy eie ondergang.

₂₀'n Vals mens sal nie voorspoed hê nie;

wie die waarheid verdraai, sal ondergaan.

₂₁Daar wag hartseer vir die vader van 'n dwaas;

wie 'n ongemanierde seun het, het geen vreugde nie.

₂₂'n Vrolike mens is 'n gesonde mens,

'n neerslagtige mens raak uitgeput.

₂₃'n Goddelose mens bied omkoopgeskenke aan en verdraai die reg.

₂₄'n Verstandige mens hou hom besig met wysheid,

maar 'n dwaas se gedagte dwaal doelloos rond.

₂₅'n Onverstandige seun is vir sy ouers 'n ergernis,

hy is vir hulle 'n bitter verdriet.

₂₆Selfs al beboet jy 'n onskuldige mens net, is dit verkeerd,

en om 'n man van aansien te laat slaan, druis in teen die reg.

₂₇Wie die kennis het, kan spaarsaam met sy woorde wees;

'n mens met insig bly kalm.

₂₈As 'n dwaas nie praat nie, kan selfs hy aangesien word vir 'n wyse,

en as hy sy mond toehou, vir 'n verstandige mens.

₁Die selfsugtige mens lewe net vir homself,

hy verwerp alle oorlegpleging.

₂Die dwaas stel nie belang in insig nie,

hy wil net sy eie opinie bekend maak.

₃Waar daar goddeloosheid kom, kom daar krenkende optrede,

en saam met die belediging kom die skande.

₄Die woorde van 'n mens kan diep waters wees,

'n bruisende stroom, 'n bron van wysheid.

₅Dit is nie goed om partydig te wees vir die skuldige

en om die onskuldige sy reg te ontsê nie.

₆'n Dwaas praat hom in 'n rusie in,

hy soek slae met wat hy sê.

₇'n Dwaas se mond is sy ondergang,

sy eie woorde is 'n dodelike strik.

₈Skinderstories word gretig verslind;

mense sluk dit so maklik.

₉Een wat nalatig is met sy werk

en een wat alles afbreek, is tweelingbroers.

₁₀Die Naam van die Here is 'n sterk vesting;

die regverdige vind daar skuiling.

₁₁Die ryk man sien sy besittings as sy vestingstad,

as 'n hoë muur wat hom beskerm.

₁₂Op selfverheffing volg ineenstorting,

op nederigheid eer.

₁₃Wie antwoord voor hy die vraag gehoor het,

is dwaas en kom in die skande.

₁₄Moed laat 'n mens sy lyding dra;

as hy moed verloor het, kan niemand hom dit weer gee nie.

₁₅'n Mens met insig doen kennis op;

wyse mense hou hulle ore oop vir kennis.

₁₆'n Geskenk maak vir 'n mens die pad oop

en gee hom toegang tot mense met mag.

₁₇Iemand wat in 'n regsaak eerste praat, is altyd onskuldig,

maar dan kom iemand anders en ondervra hom.

₁₈Deur 'n beslissing van die Here te vra, kan rusies besleg

en sterk mense uitmekaar gemaak word.

₁₉'n Veronregte broer is ontoegankliker as 'n vestingstad;

rusie is soos die sluitbalk van 'n fort.

₂₀Deur die regte woorde te gebruik, kan 'n mens sy honger stil,

hy kan genoeg kry om te eet deur wat hy sê.

₂₁Die tong het mag oor dood en lewe;

dié wat lief is om te praat, sal die gevolg dra.

₂₂Wie 'n vrou kry, vind geluk

en geniet die goedheid van die Here.

₂₃'n Arm mens pleit,

'n ryke antwoord skerp.

₂₄Maats kan jou breek,

maar daar kan ook 'n vriend wees

wat nader is as 'n broer.

₁Liewer arm wees en opreg lewe

as 'n leuenaar en boonop 'n dwaas.

₂Ywer sonder kennis deug nie;

oorhaastigheid bring foute.

₃Sy eie dwaasheid bring 'n mens op die verkeerde pad

en dan is hy kwaad vir die Here.

₄Rykdom vergader baie vriende;

'n arm mens word van sy enigste vriend vervreem.

₅'n Vals getuie bly nie ongestraf nie;

wie leuens kwytraak, kom nie vry nie.

₆Almal soek die goedgesindheid van 'n man met mag,

elkeen is die vriend van iemand wat geskenke uitdeel.

₇As 'n arm man se broers almal niks met hom te doen wil hê nie,

bly sy vriende ook van hom af weg,

en om hulle te soebat, help nie.

₈Wie homself liefhet, sorg dat hy wysheid verwerf;

hy stel prys op insig sodat hy voorspoed kan geniet.

₉'n Vals getuie bly nie ongestraf nie;

wie leuens kwytraak, gaan tot niet.

₁₀Weelde pas nie by 'n dwaas nie,

nog minder behoort 'n slaaf oor mense van aansien te regeer.

₁₁'n Verstandige mens beteuel sy humeur

en stel sy eer daarin om vergewensgesind te wees.

₁₂'n Koning se woede is soos die brul van 'n leeu,

en sy goedgesindheid soos dou op die gras.

₁₃'n Dwase seun is sy vader se ondergang;

die gekyf van 'n vrou is soos die gedrup uit 'n dak wat lek.

₁₄Van sy ouers kan iemand 'n huis en besittings erf,

maar 'n verstandige vrou is 'n geskenk van die Here.

₁₅Luiheid laat 'n mens diep slaap;

'n lui mens ly honger.

₁₆Wie prys stel op die gebod van die Here, stel prys op sy eie lewe;

wie nie omgee hoe hy lewe nie, sterf.

₁₇Wie hom oor 'n arm mens ontferm, gee 'n lening aan die Here,

en Hy sal hom ten volle vergoed.

₁₈Behandel jou seun streng, dan is daar hoop,

maar moet jou nie te buite gaan en hom doodmaak nie.

₁₉'n Opvlieënde mens boet vir wat hy doen,

maar as jy hom een keer help, sal jy dit elke keer weer moet doen.

₂₀Luister na raad, aanvaar wat jou geleer word,

sodat jy uiteindelik wysheid kan hê.

₂₁Al maak mense hoeveel planne,

wat die Here besluit, staan vas.

₂₂'n Mens wy sy lewe aan wat hy begeer,

maar dit is beter om arm te bly as om te bedrieg.

₂₃Wie die Here dien, se lewe is veilig;

so 'n mens slaap rustig, geen ramp tref hom nie.

₂₄'n Luiaard steek sy hand in die skottel,

maar bring dit nie terug na sy mond toe nie.

₂₅As jy 'n ligsinnige mens klap, leer dié wat nog onervare is, daaruit;

as jy 'n verstandige mens straf,

word hy nog verstandiger.

₂₆'n Seun wat sy pa mishandel en sy ma verstoot,

is skaamteloos en veragtelik.

₂₇My seun, hou gerus maar op met luister na wat jou geleer word

as jy jou nie wil steur aan verstandige raad nie.

₂₈'n Kwaadwillige getuie maak 'n bespotting van die reg;

wat goddelose mense sê, bring onreg.

₂₉Ligsinnige mense moet straf te wagte wees,

en dwase moet slae verwag.

₂Ek het gesmag na die hulp van die Here.

Hy het na my toe afgebuig

en my hulpgeroep gehoor.

₃Hy het my uitgetrek uit die put van die dood,

uit die slymerige modder,

my op 'n rots laat staan

en my weer op vaste grond laat loop.

₄Hy het my 'n nuwe lied in die mond gelê,

'n loflied vir ons God.

Baie sal daarvan hoor en Hom die eer toebring,

hulle sal op die Here vertrou!

₅Dit gaan goed met die mens wat sy vertroue in die Here stel

en hom nie wend tot duister magte

en tot mense wat hulle met skyngode ophou nie.

₆Here my God, U het baie wonderlike dinge gedoen;

U dink altyd aan ons;

daar is niemand soos U nie.

Ek sou daarvan wou vertel en daaroor praat,

maar dit is te veel om op te noem.

₇Dit is nie diereoffers of graanoffers wat U wil hê nie,

nie brandoffers of sondeoffers wat U vra nie;

U wil gehoorsaamheid hê.

₈Daarom het ek gesê: “Hier het ek gekom

soos dit in die boekrol vir my voorgeskrywe is.

₉Om u wil te doen, my God, is my een begeerte,

u woord is my hele lewe.”

₁₀Met blydskap het ek aan die gemeente vertel

U het my verlos.

Ek het nie stilgebly nie,

Here, U weet dit!

₁₁Dat U verlos, het ek nie vir myself gehou nie,

ek het gepraat oor u trou en u hulp.

Oor u goedheid en u trou het ek in die gemeente nie stilgebly nie.

₁₂Moet my tog nie uitsluit van u ontferming nie, Here,

laat u liefde en trou my voortdurend bewaak,

₁₃want ramp op ramp het my oorval,

my ongeregtighede het my ingehaal;

ek weet nie meer waarheen nie.

Hulle is meer as die hare op my kop;

ek is moedeloos.

₁₄Here, red my tog asseblief!

Here, kom my tog gou te hulp!

₁₅Laat dié wat my lewe wil neem, self in die ellende beland,

teleurgestel in hulle verwagting;

laat dié wat graag my ondergang wil sien,

op die vlug slaan en beskaamd staan.

₁₆Laat dié wat my spot,

verbysterd staan omdat hulle self in die ellende beland het.

₁₇Laat almal wat by U hulp soek, jubel en bly wees oor U,

laat dié wat op u hulp staatmaak,

altyddeur sê: “Die Here is groot!”

₁₈Ek is hulpeloos en arm,

maar die Here dink aan my.

U is my hulp en my redder;

my God, moet tog nie talm nie!

₂Dit gaan goed met die mens wat omsien na die swakke.

Die Here sal hom red op die dag van nood,

₃die Here sal hom beskerm en in die lewe hou;

die hele land sal praat oor hoe goed dit met hom gaan.

U sal hom nie uitlewer aan die wraaksug van sy vyande nie.

₄Die Here sal hom bystaan in sy siekte.

As hy siek is, sal U hom genees.

₅Ek het gesê: “Wees my genadig, Here!

Maak my tog gesond; ek het teen U gesondig.”

₆My vyande wens my net die ergste toe:

“Wanneer gaan hy dood en verdwyn sy naam?”

₇As iemand na my kom kyk, dink hy dis klaar met my.

Hy kom kyk hoe sleg dit gaan

en gaan vertel dit buite rond.

₈Almal wat my haat, staan en fluister oor my,

hulle wens my net die ergste toe:

₉dis 'n dodelike siekte wat hom getref het,

waar hy nou daar lê, sal hy nie weer opstaan nie!

₁₀Selfs my boesemvriend op wie ek vertrou het,

wat altyd by my geëet het,

het my in die rug gesteek.

₁₁Wees U my genadig, Here, en laat my hier opstaan,

dat ek aan hulle kan doen wat hulle aan my gedoen het.

₁₂Dit weet ek: U het my lief,

my vyand sal nie oor my triomfeer nie.

₁₃Ek is onskuldig, U hou my vas

en laat my altyd by U bly.

₁₄Aan die Here, die God van Israel,

kom die lof toe tot in die allerverste toekoms.

Amen, ja, amen.