Belastinggaarder

ʼn Belastinggaarder of tollenaar was iemand wat belasting namens die Romeinse owerheid ingesamel het. In die tyd van die Nuwe Testament is daar op tollenaars neergesien omdat hulle met die Romeine geheul het. Boonop het hulle dikwels vir méér geld gevra as wat hulle moes.

In ʼn Romeinse streek is baie verskillende soorte belasting gehef, wat markte, grensposte en brûe insluit. In Judea en Galilea is die belastingregte waarskynlik aan die hoogste bieër verkoop. Dieselfde het, byvoorbeeld, met visvangregte gebeur.

Die persoon wat die belasting hef, kon op sy beurt weer sy eie gaarders aanstel wat aan hom ʼn sekere fooi betaal het om belasting te kan hef. Dit kan die verskil verklaar tussen die hooftollenaar (Lukas 19:2) en die gewone tollenaars.

Daar was waarskynlik ʼn sisteem van vasgestelde belastingkoerse, maar hierdie sisteem het geleenthede geskep vir bedrog. ʼn Tollenaar kon eenvoudig ʼn ekstra bedrag bo en behalwe die standaardkoers hef. Dit is daarom nie vreemd dat die tollenaars as niks beter as rowers en diewe beskou is nie (Lukas 18:11).

Tollenaars het boonop vir die Romeinse verdrukkers gewerk en as gevolg van hul werk het hulle heel dikwels met nie-Joodse mense in aanraking gekom. Daarom is hulle met onreinheid geassosieer. Vroom Jode, soos die Fariseërs, het op hulle neergesien.