U diwa ha ḽa Judia
1Musi Dimitriosi a tshi pfa upfi Nikhanoro na mmbi yawe vho fa nndwani, a dovha a ruma Bakhidese na Alikhimosi shangoni ḽa Juda. Vha ṱuwa na tshigwada tshihulwane tsha mmbi yawe. 2Vha fara gondo ḽo livhaho Galelia, vha govhela muḓi wa Mesalotho shangoni ḽa Arabela, vha u thuba vha vhulaha vhathu vhanzhi.
3Nga ṅwedzi wa u ranga wa ṅwaha wa ḓana na mahumi maṱanu na mivhili (152) vha ṱoka mishasha u livhana na Jerusalema. 4Ndi hone vha tshi takuwa vha livha Beria vhe na vhanna vha zwigidi zwa mahumi mavhili (20 000) na vhanameli vha dzibere vha zwigidi zwivhili (2 000). 5Judasi o vha o ṱoka mishasha Elasa e na vhanna vha zwigidi zwiraru (3 000) vho nanguludzwaho. 6Musi avho vha tshi vhona mmbi khulu ya Magiriki vha farwa nga nyofho khulu, vhanzhi vha ṋenga afho mishashani, ha vhuya ha sala vhanna vhane vha nga swika maḓana maṱanu na mararu (800) fhedzi.
7Huno musi Judasi a tshi vhona uri mmbi yawe i khou ṱhoṱhela nahone nndwa i tsini, a hanganea, ngauri o vha a si tshee na tshifhinga tsha u thoma u vha kuvhanganya. 8Hone nangwe o vha o kulea nungo, a ḓi amba na vho salaho a ri, “Nga ri mbo ḓi takuwa ri dzhene maswina nga pfumo, ri vhone arali ri tshi nga vha kona.” 9Vha linga u mu dzivhisa vha ri, “Vhukuma ri nga si zwi kone. Nga ri sokou ḓitshidza zwino, ri konou vhuya na mashaka ashu ri lwe navho. Zwino a ri gathi.” 10Hone Judasi a ri, “Izwo ndi nga si zwi ite zwa u vha shavha. Arali tshifhinga tshashu tsho swika, nga ri fele mashaka ashu ri na tshivhindi, ra si sie ro tshinya vhugala hashu.”
Lufu lwa Judasi
11Zwino mmbi ya Bakhidese ya bva mishashani ya ima vhuimoni hayo ha u lwa. Vhanameli vha dzibere vho vha vho fhandekana nga zwigwada zwivhili, vhaposi vha magatho na vha misevhe vho vha vho fhira phanḓa ha mmbi, na vhanna vhoṱhe vha vhuhali vhe phanḓa, 12Bakhidese ene e kha tshigwada tsha tshaṋda tshauḽa. Vha tshimbilaho nga ṋayo vha thoma u kovhola vha tshi khou lidza dziphalaphala, vhó tangwa nga vhanameli vha dzibere masia mavhili. 13Majuda na vhone vha lidza phalaphala dzavho. Fhasi ha tou dzinginyea nga phosho ya mmbi, ya lwiwa u bva nga matsheloni ḽa vhuya ḽa kovhela. 14Judasi a vhona Bakhidese e thungo ya tshauḽa na vhahali vhahulu, zwino vhanna vhoṱhe vha mbilu dza u khwaṱha vha ṱuwa nae, 15vha humisa itsho tshigwada tsha vhahali vhahulu vha Bakhidese, vha vha shakulisa vha vhuya vha vha swikisa zwivhangani zwa Ashidodo. 16Hone musi vhanna vha tshigwada tsha tshamonde vha tshi vhona uri tsha tshauḽa tsho humiswa tsha shakuliswa, tsha mbo ḓi rembuluwa tsha tevhela Judasi na vhanna vhe a vha e navho, vha vha ḓa nga murahu. 17Ha lwiwa nndwa tswuku, ha vhulahwa vhanzhi masiani oṱhe. 18Judasi na ene a rambalala, Majuda vhaṅwe vha shavha. 19Jonathani na Simoni vha hwala Judasi ṅwana wa khotsi avho, vha yo mu swiṱa tshaloni tsha khotsi avho muḓini wa Modeini. 20Vhaisraele vhoṱhe vha mu lila vho ṱungufhala zwihulu. Vha mu lilela vha fhedza maḓuvha manzhi, vha ri,
21“Ho fa muhali wa maanḓa,
ene mutshidzi wa Israele.”
22Mishumo miṅwe ya Judasi, na nndwa dze a lwa na mishumo ye ya sumbedza uri u na tshivhindi tshingafhani, na vhuhulwane hawe, a zwo ngo ṅwalwa zwoṱhe, hone zwo vha zwi zwinzhi.
Vhurangaphanḓa ha Jonathani (160-143 BC)
Bakhidese na Jonathani
23Musi Judasi o no dzama, vha nyadzaho mulayo vha dzumbuluwa shangoni ḽoṱhe ḽa Israele, vhavhi vha dovha vha bvelela. 24Misi yeneyo ha wa nḓala khulu, shango ḽa ima na avho vhavhi. 25Bakhidese a nanga vhanna vho guneaho a vha ita vhalangi vha shango. 26Vhenevho vha ṱoḓa hoṱhe vha londa khonani dza Judasi vha vha ḓisa ha Bakhidese, a vha ṱungufhadza a tamba ngavho. 27Ho vha hu sa athu vha na u tambudzwa hungafho kha ḽa Israele u bva tshee vhaporofita vha fhelela vha si tsha vhonala.
28Zwino khonani dzoṱhe dza Judasi vha kuvhangana vha vhudza Jonathani vha ri, 29“Tshee mukomana waṋu vha dzama a hu athu vha na a no nga ene ane a nga ri ranga phanḓa ri tshi lwa na maswina ashu, Bakhidese na avho vhane vha vutshela lushaka lwa hashu. 30Zwino, ro nanga inwi ṋamusi u vha muvhusi washu vhudzuloni ha Judasi, ni ri range phanḓa musi ri tshi bva pfumo.” 31Zwenezwo Jonathani a tenda u vha murangaphanḓa, a dzhia vhudzulo ha Judasi mukomana wawe.
32Musi Bakhidese a tshi zwi pfa a linga u mu vhulaha. 33Hone Jonathani na Simoni mukomana wawe na vhoṱhe vha re navho vha zwi pfa, vha shavhela phangani ya Thekua, vha ṱoka mishasha tsini ha mihuvhi ya Asifara. 34Bakhidese a zwi pfa nga ḓuvha ḽa Sabatha, a mbo ḓi wela mulambo wa Jorodani na mmbi yawe yoṱhe.
35Jonathani a ruma mukomana wawe Johanisi a vha murangaphanḓa wa tshigwada tsha vhathu vha u yo humbela khonani dzawe Vhanabathi uri vha sie navho mihwalo ya thundu dzavho, ngauri dzo vha dzi nnzhi. 36Hone Vhajamburi vha no bva Medaba vha vha wela, vha fara Johanisi vha mu hwala na zwoṱhe zwe a vha e nazwo.
37Ngavhuya ha swikiswa ipfi kha Jonathani na mukomana wawe Simoni ha pfi Vhajamburi vha khou ita vhuṱambo vhuhulu ha mbingano, vho rwa muduba muhulu, vha khou vhuya na muselwa, ndi ṅwananyana wa muṅwe wa vhaḓivhalea vhahulwane vha Kanana a no bva Nabatha. 38Vha elelwa malofha a mukomana wavho Johanisi, vha gonya vha yo dzumbama thavhani. 39Vha sedza, vha vhona gogo ḽihulu kheḽiḽaa ḽi khou ita phosho khulu ḽi na mihwalo; mukwasha na khonani dzawe na mashaka vho vha vho bvela nnḓa u yo ṱanganedza tshigwada tsha muselwa vhe na mirumba na vhaimbi na zwihali zwinzhi. 40Majuda vha dzumbuluwa he vha vha vho dzumbama vha vha wela, vha vha vhulaha. Ho rambalala vhanzhi, vho salaho vha shavhela thavhani, Majuda vha thuba thundu yavho yoṱhe. 41Ngauralo vhuṱambo ha mbingano ha shanduka tshililo, mukosi wa nyimbo wa shanduka nyimbo dza zwililo. 42Musi Majuda avho vho no lifhedza malofha a mukomana wavho vha humela maṱafani a mulambo wa Jorodani.
43Musi Bakhidese a tshi zwi pfa, a ḓa mabamani a Jorodani nga ḓuvha ḽa Sabatha e na mmbi khulu. 44Jonathani a vhudza vhe a vha e navho a ri, “Zwino nga ri vuwe ri lwele vhutshilo hashu, ngauri ṋamusi a ḽi ngi ḽa mulovha na mbamulovha. 45Nndwa i phanḓa hashu, murahu hashu nga ḽiṅwe sia hu na maḓi a mulambo wa Jorodani, nga ḽiṅwe sia hu na ṱhangasi na maṱaka, a hu na vhushavhelo. 46Zwino ṱavhelani Mudzimu mukosi u ye makoleni, uri ri lamulelwe kha maswina ashu.” 47Nndwa ya ṱangana, zwa swika he Jonathani a angaladza tshanḓa a tshi ri a kovhole Bakhidese, hone Bakhidese a tinya. 48Jonathani na vhanna vhe a vha e navho vha fhufhela mulamboni wa Jorodani, vha bambela vha wela seli, maswina a si tsha vha tevhela. 49Musi uyo ho fa vhanna vhane vha nga swika tshigidi vha siani ḽa Bakhidese.
50Bakhidese a humela Jerusalema, a fhaṱa miḓi ya madzhavhelo kha ḽa Judia: Jerikho na Emausi na Bethe Horoni na Bethele na Thiminathi na Pharathoni na Thefoni, ya vha na mitsheṱo milapfu u ya nṱha, na dzigethe dzo khwaṱhiswaho nga matsimbi. 51Miḓini iyo yoṱhe a vhea vhahali vha u dzula vha tshi tshoṱhela Vhaisraele. 52A khwaṱhisa muḓi wa Bethe Tsuru na Gezere na vhuimavhahali, a vhea vhahali ngomu hayo, a khokha na zwiḽiwa. 53A dzhia vhana vha vhatuka vha vharangaphanḓa vha shango a vha ita vhahahedzwa, a vha hoṋela vhuimavhahali ha Jerusalema.
54Nga ṅwedzi wa vhuvhili wa ṅwaha wa ḓana na mahumi maṱanu na miraru (153), Alikhimosi a ri mitsheṱo ya muṱa wa ngomu wa hukhethwa i thuthiwe, zwenezwo ha vha u thutha mushumo wa vhaporofita. Hone zwenezwo a tshi tou thoma u pwasha mutsheṱo uyo, 55a mbo ḓi farwa nga vhulwadze, mushumo wawe wa thithisea, a vha tshimuma, a oma miraḓo, a si tsha kona u amba na ipfi na ḽithihi ḽa u dzudzanya zwa muṱa wawe. 56Alikhimosi a fhedza nga u fa a tshi khou dziḓa nga vhuṱungu. 57Bakhidese a tshi vhona uri Alikhimosi o fa, a humela ha khosi, shango ḽa Judia ḽa dzika ḽa fhedza miṅwaha mivhili.
58Ndi hone vhanyadzi vha mulayo vha tshi ita khoro vha ri, “Jonathani na khonani dzawe vha khou tshila nga mulalo vho tsireledzea. Zwino nga ri vhidze Bakhidese a vhuye, u ḓo vha fara vhoṱhe nga vhusiku vhuthihi.” 59Ndi hone vha tshi ya vha eletshedzana nae. 60Bakhidese a bva na mmbi khulu, a ṅwala maṅwalo nga tshidzumbe a iswa kha vhoṱhe vhane vha ima nae kha ḽa Judia, a tshi vha vhudza uri vha fare Jonathani na khonani dzawe. Hone zwa vha kunda, ngauri tshimbevha tshavho tsho ḓo ḓihwa, 61ha fariwa vhane vha nga swika mahumi maṱanu (50) vha shango ḽeneḽo vhe vha vha vhe khwali dza u ita vhuvhi uho, vha vha vhulaha. 62Ndi hone Simoni na Jonathani na vhanna vhane vha vha navho vha tshi humela Bethe Basi phangani vha vusa mitsheṱo yawo ye ya vha yo thuthiwa vha i khwaṱhisa. 63Bakhidese a zwi pfa, a ramba mmbi yawe yoṱhe, a ramba na vha re Judia. 64A ḓa a ṱoka mishasha yawe u mona na Bethe Basi, a fhaṱa mitshini ya u govhela, a lwa nawo ha vhuya ha fhela maḓuvha manzhi.
65Jonathani a sia mukomana wawe Simoni afho muḓini, a ṋenga a yo dzula ḓakani e na vhanna vha si gathi. 66A dia Odomera na mashaka awe, na Vhafasironi vhe mishashani yavho, 67a ḓi bvela phanḓa a vha kunda zwi tshi ya, a ḓi sendela tsini ha Bethe Basi na mmbi yawe. Simoni na vhanna vha hawe vha ṋenga vha bva afho Bethe Basi, vha fhisa mitshini iyo ya u govhela muḓi. 68Vha lwa na Bakhidese vha mu kunda, vha mu tambudza zwihulu, ngauri zwe a vha o humbula zwo ḓo pfuvha. 69Bakhidese a sinyutshela vhanna avho vha sa ḓivhalekani vhe vha mu eletshedza uri a die shango iḽo. A vhulaha vhanzhi vhavho, a elekanya u humela shangoni ḽa hawe. 70Jonathani a zwi pfa, a ruma vhaḓinḓa vha yo pfumedzana nae, na u langana uri mathubwa a vhofhololwe. 71Bakhidese a tenda u ita zwe Jonathani a mu humbela. A ana muano wa uri a nga si tsha mu dina vhutshilo hawe hoṱhe. 72Ndi hone a tshi mu vhofhololela mathubwa e a vha o a thuba shangoni ḽa Judia. A humela ha hawe, a si tsha dovha a vhuelela shangoni ḽa Judia.
73Zwenezwo ḽa Israele ḽa lala. Jonathani a yo dzula Mikhimashi, a vha muhaṱuli wa vhathu, a lozwa vhavhi vha nyadzaho Mudzimu kha ḽa Israele.