1 VHAMAKHABI 12

₁Jonathani a vhona uri tshifhinga tshi vho mu tendela, a nanga vhaḓinḓa a vha ruma Roma u yo khwaṱhisedza na u vusulusa vhukonani hawe na Vharoma. ₂A ita na u ṅwalela vha Sparta na mashango maṅwe luṅwalo a tshi amba zwenezwo.

₃Vhaḓinḓa avho vha swika Roma vha dzhena nḓuni ya sinethe vha ri, “Muphrista muhulwane Jonathani na Majuda vho ri ruma u vusulusa vhukonani ha kale na mbumbano yavho na vhoinwi.” ₄Vharoma vha vha ṋea maṅwalo o ṅwalelwaho vhahulwane vha fhethu ho fhambanaho uri avho vha vha tendele vha fhire nga mulalo vha vhuye vha swike Judia.

₅Khophi ya luṅwalo lwe Jonathani a ṅwalela vhathu vha Sparta ngeyi, lu ri, ₆“Nṋe Jonathani muphrista muhulwane, na khoro ya lushaka, na vhaphrista na Majuda vhaṅwe vhoṱhe vha khou resha vha havho vha re Sparta. ₇Kale-kale muphrista muhulwane Oniasi o vhuya a ṅwalelwa luṅwalo lu tshi bva kha Ariosi we a vha a tshi ni vhusa, a tshi khou amba uri inwi ni vha hashu, sa zwine zwa sumbedzwa nga khophi yo ṱumetshedzwaho henefho. ₈Oniasi o ṱanganedza uho vhuḓinḓa nga khuliso, a ṱanganedza na luṅwalo, lwe lwa sumbedzela zwavhuḓi mbumbano na vhukonani. ₉Zwino nangwe riṋe ri tshi vhona izwo zwa u vhumbana na tshakha dziṅwe zwi si na mushumo, vhunga riṋe fhano ri na bugu khethwa dzine dza ri ṱuṱuwedza, ₁₀ro linga u swikisa ipfi kha inwi ḽa u vusulusa vhushaka na vhukonani, uri ri sa ḓo fhambana tshoṱhe na inwi; ho no ḓi fhela tshifhinga tshilapfu tshee ra ni ṅwalela. ₁₁Riṋe ngeno ro ḓi dzula ri tshi ni humbula misi yoṱhe musi ri tshi ṋekedza zwiṱhavhelo na dzithabelo misi ya vhuṱambo na maḓuvha maṅwe o fanelaho, vhunga zwi zwone zwo fanelaho u elelwa vha hashu. ₁₂Nahone ri takala ri tshi pfa bvumo ḽaṋu. ₁₃Hone ro welwa nga vhuleme vhunzhi na dzinndwa, na mahosi a tshakha dzo ṋekanaho masakha na riṋe o lwa na riṋe. ₁₄Riṋe ro vha ri sa ṱoḓi u ni dina ra dina na vhaṅwe vhoṱhe vha imaho na riṋe na khonani dzashu nndwani idzo. ₁₅Tenda ro fariswa nga Mudzimu ra tikedzwa, ra tsireledzwa kha maswina ashu, vhone vha shona. ₁₆Zwino ro nanga Numeniosi murwa wa Anthiokhosi, na Antipatere murwa wa Jasoni, ra vha ruma kha Vharoma u vusulusa vhukonani hashu ha kale na mbumbano yashu navho. ₁₇Ro ita na u vha vhudza uri vha ḓe ha inwi vha ni reshe, na u swikisa luṅwalo lwashu ha inwi lu no amba nga u vusuluswa ha vhushaka hashu. ₁₈Zwino, ri fhinduleni nandi kha mafhungo ayo.”

₁₉Ngeyi-vho khophi ya luṅwalo lwe vha Sparta vha ṅwalela Oniasi. ₂₀Lu ri, “Nṋe Ariosi, muvhusi wa vhathu vha Sparta, ndi resha Oniasi muphrista muhulwane. ₂₁Ho wanala ḽiṅwalo fhano ḽi no amba uri vhathu vha Sparta na Majuda ndi mashaka; tshakha idzo vhuvhili hadzo ndi dza lutsinga lwa Abrahamu. ₂₂Zwino vhunga ro pfa izwi, ri ṅwaleleni ni ri vhudze zwa mutakalo. ₂₃Riṋe nga tshashu ri khou ni vhudza uri kholomo dzaṋu na thundu dzaṋu ndi zwashu, zwashu ndi zwaṋu. Huno riṋe ro amba uri ni vhudzwe izwo.”

₂₄Zwino Jonathani a pfa uri vhalangammbi vha Dimitriosi vho vhuya u mu dia vhe na mmbi khulu i no fhira iḽa ya kale. ₂₅Jonathani a takuwa Jerusalema a livha shangoni ḽa Hamathi u yo ṱangana navho, a si vhuye a vha ṋea tshifhinga tsha u dzhena shangoni ḽawe. ₂₆Ṱholi dze a vha o dzi ruma mishashani ya maswina dza vhuya dzi tshi mu vhudza uri vho ḓilugisela u tshoṱhela Majuda vhusiku honoho. ₂₇Zwenezwo, musi ḽi tshi tota tombo, Jonathani a laya vhahali vhawe uri vha linde, vha dzule vho ḓiṱama vhusiku hoṱhe, vho ḓilugisela u lwa. A ita na u vhea vhalindi hoṱhe u mona na mishasha. ₂₈Musi maswina a tshi pfa uri Jonathani na vhahali vhawe vho ḓilugisela nndwa, mbilu dzavho dza ṋoka nga nyofho, vha tetemela. Vha shavha vho sia vho funga mililo mishashani yavho. ₂₉Huno vhunga Jonathani na vhahali vhawe vho sedza mililo i tshi khou duga, vha si ḓivhe uri maswina o no shavha, ḽa vhuya ḽa tsha. ₃₀Zwino Jonathani a vha tevhela, hone a si kone u vha fara, nge vha vha vho no wela mulambo wa Eleutherosi. ₃₁Ndi hone Jonathani a tshi pambutshela thungo a yo dia Maarabu vhe vha vha vha tshi pfi Vhazabadia, a vha kunda a vha ṱangula. ₃₂U bva henefho a mbo ḓi buḓekanya shango o livha Damasko.

₃₃Simoni na ene a takuwa, a tshimbila a vhuya a swika Ashkeloni na madzhavheloni awo, a konou livha Jopa a u thuba, ₃₄nge a pfa uri vhanna vha henefho vho ḓiimisela u kumedza vhatikedzi vha Dimitriosi thikho idzo. Henefho a sia vhahali vha u u linda.

₃₅Musi Jonathani a tshi vhuya, a kuvhanganya vhahulwane vha vhathu, a vhamba maano navho a u fhaṱa madzhavhelo kha ḽa Judia, ₃₆na u engedzedza mitsheṱo ya Jerusalema uri i lapfele nṱha, a fhaṱa na tshifhandekanyi tshilapfu u ya nṱha vhukati ha vhuimavhahali na muḓi, u itela uri vhuimavhahali vhu vhe thungo ya muḓi, uri vha mmbi vha si kone u ita zwa vhushavhi na vha muḓi. ₃₇Zwenezwo vhathu vha farisana kha u vusa muḓi, ngauri tshipiḓa tsha mutsheṱo wa Vhubvaḓuvha u navha na govha tsho vha tsho wa. Khethekanyo i no pfi Khafenatha na yone ya vuswa. ₃₈Simoni na ene a vusa muḓi wa Adida u re zwilindini, a u khwaṱhisa nga u kwea dzigethe dzi re na tswinga dza tsimbi.

₃₉Thirifoni o vha a tshi khou linga nga nungo dzoṱhe u ḓiita khosi ya Asia. O vhamba maano a u ḓiambadza khare ya vhuhosi na u yo dia Anthiokhosi. ₄₀Hone a ro ofha uri Jonathani a nga si tende a tshi zwi ita, a nga lwa nae. Ndi zwe a vha a tshi ḓi ṱoḓa nḓila ya u mu fara uri a mu vhulahe, a takuwa a tshimbila a swika Bethe Shiani. ₄₁Jonathani a bva a yo ṱangana nae e na vhahali vho tou nanguludzwaho vha zwigidi zwa mahumi maṋa (40 000), a swika Bethe Shiani. ₄₂Thirifoni a vhona uri Jonathani o swika na mmbi khulu, a ofha u lwa nae. ₄₃A mu ṱanganedza nga khuliso, a mu ḓivhadza kha khonani dzawe dzoṱhe, a mu ṋea zwifhiwa. A ita na u laya khonani dzawe uri vha thetshelese Jonathani unga vha tshi thetshelesa ene. ₄₄Ndi hone a tshi vhudza Jonathani a ri, “Ndi mini vho sokou dina vhahali vhavho, hufha hu si na nndwa? ₄₅Nga vha nange vhathu vha si gathi vha vhe navho, vhaṅwe vha vha litshe vha ḓiele hayani, vha ḓe ri ṱuwe roṱhe ri ye Tholemai. Muḓi uyo ndi ḓo vha kumedza wone khathihi na vhuimavhahali vhuṅwe na vhahali vhaho, khathihi na vhakoma vhaho, nda konou ṱuwa nda ya hayani. Ndí fhano ndi zwenezwo zwe nda ḓela zwone.”

₄₆Jonathani a mu fulufhedza, a ita zwe a amba. A vhofholola vhahali vhawe vha ṱuwa vha humela shangoni ḽa Judia. ₄₇A tou sala na vhanna vha zwigidi zwiraru (3 000), vha zwigidi zwivhili (2 000) vhavho a vha ruma Galelia, ene a fhelekedzwa nga tshigidi tshithihi. ₄₈Hone zwenezwo Jonathani a tshi kha ḓi tou bva u dzhena Tholemai, vhanna vha muḓi uyo vha vala dzigethe, vha mu fara, vhoṱhe vhe vha dzhena nae vha vha vhulaha.

₄₉Thirifoni a mbo ḓi ruma vhahali na vhanameli vha dzibere vha ya Galelia, mudavhini muhulu, u yo lozwa vhahali vhoṱhe vha Jonathani. ₅₀Ha vha hone avho vha tshi vho pfa uri Jonathani o farwa, ndi tshifa o lovha, na uri vhoṱhe vhe a vha e navho vho vhulahwa. Hone vha ṱuṱuwedzana, vha bva vhe tshigwada tshithihi vho ḓilugisela nndwa. ₅₁Musi vhatevheli vhavho vha tshi vhona uri vho ḓilugisela nndwa, vha ḓo lwela vhutshilo havho, vha vha humela. ₅₂Zwenezwo vhahali vhoṱhe vha Jonathani vha vhuya shangoni ḽa Judia hu si na tshe tsha vha wela, hone vha lilela Jonathani na vhahali vhawe, vha farwa nga nyofho khulu, na ḽoṱhe ḽa Israele ḽa lila zwihulu. ₅₃Tshakha dzoṱhe dzo ṋekanaho masakha navho vha ḓiimisela u vha lozwa, vha ri, “A vha tshee na murangaphanḓa na mulamukisi; nga ri vha bvele pfumo, ri tou vha swiela vha si tsha humbulwa nga muthu.”