I Vamakabiya 6

₁Loko hosi Antiyoko Epifani a ri karhi a tsemakanya eswifundzheni swa le n'walungwini, a twa leswaku Elima muti wa Vaperesi wu tiveka ngopfu hikwalaho ka rifuwo ra wona ra silivhere ni nsuku. ₂Tempele ya wona a yi fuwe ngopfu, yi ri ni switlhangu swa nsuku, ni swisirhelelo swa le xifuveni, ni matlhari. Swilo leswi a swi siyiwe kona Elima hi Aleksandro, n'wana Filipi hosi ya Makedoniya ni hosi yo sungula ya Vagriki. ₃Kavaloko Antiyoko Epifani a ya a ringeta ku hlasela muti lowu ni ku wu phangha, kambe a tsandzeka hileswi makungu ya yena ma nga rhanga ma tiviwa hi vanhu va Elima. ₄Vaelima va lwa na yena, va n'wi hlula. Kutani a baleka, a tlhelela eBabilona a ri ni gome lerikulu.

₅Kavaloko munhu un'wana a ta eka Antiyoko Epifani etikweni ra Vaperesi a ku ka yena: “Mavuthu lama a wu ma rhumerile etikweni ra Yudiya, ma hluriwile. ₆Lisiya loyi a nga rhanga a huma ni mavuthu ya tinhenha, ú hlongorisiwile hi Vayuda. Vayuda va kumile matimba hi matlhari ni swilo swo tala leswi va nga swi phangha eka mavuthu lawa va nga ma hlula. ₇Va hindzimuxile alitari leyi u leriseke leswaku yi akiwa ehenhla ka alitari ya khale eYerusalema, va ku i ‘xilo xa manyala’. Naswona va akelerile Xivandla lexo hlawuleka xa vona hi makhumbi layo leha tanihi khale. Va tekile ni ku tiyisa hi rirhangu Beta-Suru, muti wun'wana wa wena.”

₈Loko Antiyoko Epifani a twa mahungu lawa, a hlamala ni ku tshuka ngopfu. A ya etlela endlwini ya yena, a khomiwa hi vuvabyi hikwalaho ka gome, hikuva timhaka a ti nga ha fambanga hilaha a a ti kungele hakona. ₉A etlela kwalaho masiku layo tala, hileswi gome lerikulu a ri ya emahlweni ni ku n'wi tshikelela, kutani a titwa leswaku ú le kusuhi ni ku fa. ₁₀Kavaloko a vitana vanghana va yena hinkwavo a ku ka vona: “Vurhongo byi ndzi komba xikosi, mbilu ya mina yi tshovekile hikwalaho ka ku vilela. ₁₁Ndzi tibyerile ndzi ku: ‘I makhombo lamakulu lama ya ndzi welaka! Ndzi funengetiwa hi makhombo hi ku landzelana! Kasi khale a ndzi ri ni tintswalo, ndzi rhandziwa eku fumeni ka mina.’ ₁₂Kambe sweswi ndzi tsundzuka vubihi lebyi ndzi byi endleke muti wa Yerusalema. Ndzi phanghile swibya hinkwaswo swa wona swa silivhere ni nsuku, ndzi rhumile mavuthu ku ya herisa vaaki va Yudiya handle ka mhaka leyi twaleke. ₁₃Ndza swi tiva leswaku makhombo lawa ya ndzi wela hikwalaho ka swona sweswo; kutani vonani, ndzi fa hi gome lerikulu etikweni ra vanhu vambe.”

₁₄Kavaloko Antiyoko Epifani a vitana Filipi, un'wana wa vanghana va yena, a n'wi endla murhangeri wa mfumo wa yena hinkwawo. ₁₅A n'wi nyika harhi ya vuhosi, ni xiambalo xa kona, ni mfungho wa mfumo wa yena, leswaku a ta letela n'wana wa yena Antiyoko ku kondza a va hosi. ₁₆Hiloko Antiyoko Epifani a fa kwalaho hi lembe ra 149.

₁₇Kuteloko Lisiya a twa leswaku Antiyoko Epifani ú file, a veka Antiyoko n'wana wa Antiyoko Epifani ku va hosi ematshan'wini ya tata wa yena. Lisiya a a kurisile Antiyoko loyi ku sukela loko a ha ri mufana, kutani a n'wi thya vito ra Yupatoro.

₁₈Enkarhini wolowo valala lava a va ri ekhokholweni eYerusalema a va ri karhi va ya emahlweni ni ku sivelela Vaisraele kusuhi na Xivandla lexo hlawuleka. A va ringeta hi tindlela hinkwato ku xanisa Vaisraele ni ku pfuneta vamatiko. ₁₉Kavaloko Yudasi a endla makungu yo va herisa, a hlengeleta vanhu hinkwavo ku va sivelela. ₂₀Vaisraele va hlengeletana, kutani va sivelela khokholo hi lembe ra 150. Yudasi a aka swihondzo swo khandziya ha swona rirhangu ra khokholo ni timhandze to ri hlanhla ha tona.

₂₁Kambe van'wana va lava a va ri ekhokholweni va baleka, kutani vahomboloki van'wana va Vaisraele va tinhlanganisa na vona. ₂₂Va ya eka Antiyoko Yupatoro, va ku eka yena: “Xana u ta tsandzeka ku fika rini ku endla leswi faneleke ni ku rihisela varikwerhu? ₂₃Hi swi tsakerile ku tirhela tata wa wena, ku hlayisa milawu ya yena ni ku landza swileriso swa yena. ₂₄Kambe xana ku endla leswi swi hi pfune yini? Sweswi varikwerhu va hi hundzukerile, va sivelela khokholo ra hina, ku tlula kwalaho va dlaya lavo tala va hina lava va nga va khoma, va hi tekele ni swilo hinkwaswo swa hina. ₂₅A va hlaselanga hina ntsena, kambe va hlasela ni matiko hinkwawo lama nga kusuhi na vona. ₂₆Kutani vona, namuntlha va dzime mixaxa ya vona va sivelela khokholo leri nga eYerusalema, va lava ku ri teka. Va tiyisile Xivandla lexo hlawuleka na Beta-Suru hi rirhangu. ₂₇Loko u nga hatli u va tshimbisa, va ha to endla swin'wana leswo tlula leswi, kutani a wu nga ha swi koti ku va sivela.”

₂₈Antiyoko Yupatoro a hlundzuka loko a twa sweswo. A hlengeleta vanghana va yena hinkwavo, ni tindhuna ta mavuthu ya yena, ni varhangeri van'wana va mfumo wa yena. ₂₉Kutani a thola ni mavuthu man'wana ya ku ta pfuneta yo huma hi le mimfun'weni yin'wana ni le swihlaleni. ₃₀Ntsengo wa mavuthu ya yena a wu ri masocha ya 100 000, vagadi va 20 000 va tihanci ni tindlopfu ta 32 leti a ti dyondzisiwile ku lwa nyimpi. ₃₁Va tsemakanya Idumeya, va fika va rhendzela Beta-Suru, kutani va endla timhandze to faya rirhangu ni ku lwa masiku layo tala, kambe Vayuda va huma emutini va ta ta hisa hinkwaswo leswi, va lwa hi vunhenha.

₃₂Kavaloko Yudasi a suka ekhokholweni leri a ri ri eYerusalema a ya dzima mixaxa ya yena eBeta-Zekariya ku langutana ni mixaxa ya hosi Antiyoko Yupatoro. ₃₃Nimixo hosi yi pfuka, yi hatlisisa mavuthu ya yona hi ndlela yo ya eBeta-Zekariya, kutani masocha ya yona ma tilulamisela ku lwa, ma chaya tinanga. ₃₄Va komba tindlopfu dzova ra mihandzu ya murhi wa vhinya ni wa “mabaka” ku ti nyanyukisela nyimpi. ₃₅Va ti veketela eka ntlawa wun'wana ni wun'wana wa masocha. Kun'we ni ndlopfu yin'wana ni yin'wana va veka masocha ya 1 000 lama tisirheleleke xifuva hi mahakatimba ya nsimbhi, ya ri ni swihuku swo endliwa hi koporo; vagadi va 500 va tihanci lava tivaka ku lwa nyimpi, va nyikiwa ndlopfu yin'we. ₃₆Valavo va tilulamisela ku va laha ndlopfu yoleyo a yi ri kona, va yi landzelela hinkwako va nga hambani na yona. ₃₇Ehenhla ka tindlopfu leti a ku ri ni swihondzo swo endliwa hi timhandze, swi tiyile, naswona swi sirheletiwile. Swihondzo leswi a swi boheleriwile ehenhla ka ndlopfu yin'wana ni yin'wana hi tinsinga leti tiyeke. Kutani ndlopfu yin'wana ni yin'wana yi rhwala exihondzweni tinhenha ta 4 leti hlomeke matlhari, naswona yi gadiwa hi mufambisi wa yona loyi a a huma etikweni ra Indiya. ₃₈Vagadi va tihanci van'wana a va ri etlhelweni ra xinene ni ra ximatsi ra mavuthu, laha a va sirheleriwile hi mintlawa ya masocha ya milenge loko va ri karhi va hlasela valala. ₃₉Swintshabyana a swi vangama ni ku hatima ku fana ni swisa swa ndzilo, loko dyambu ri voninga switlhangu swa nsuku ni swa koporo. ₄₀Enkarhini wolowo mavuthu man'wana ya hosi ma tata swintshabyana, mavuthu man'wana ma tata rivala, ma ri karhi ma ya emahlweni hi ndlela leyi faneleke, ma nga siveli ha nchumu. ₄₁Hinkwavo lava va nga twa pongo ra mavuthu layo tala lawa, ni ra swigingi swa wona, ni leri a ri endliwa hi matlhari ya wona, va rhurhumela hi ku chava, hikuva a ma ri mavuthu lamakulu ya tinhenha.

₄₂Kambe Yudasi ni mavuthu ya yena va ya emahlweni ku lwa na muvuthu ya hosi, kutani va dlaya masocha ya hosi yo ringana 600. ₄₃Eliyazara la vuriwaka Avarani, a vona leswaku yin'wana ya tindlopfu yi ambexiwile xisirhelelo xa vuhosi xo lukiwa hi nsimbhi, yi tlula tindlopfu letin'wana hinkwato hi ku kula. Kutani Eliyazara a ehleketa leswaku yi nga va yi gadiwile hi hosi. ₄₄Hiloko a nyiketa vutomi bya yena ku ponisa varikwavo ni ku tiendlela vito hilaha ku nga heriki. ₄₅Hi rivilo ni vunhenha lebyikulu a tlhotlhovela exikarhi ka masocha, a kongoma laha ndlopfu liya a yi ri kona, a ri karhi a dlayetela masocha ya hosi matlhelo hinkwawo, kutani va n'wi kendlukela. ₄₆A fika a khokhovela ehansi ka ndlopfu, a yi tlhava hi le hansi a yi dlaya, kambe ndlopfu yi n'wi wela ehenhla, kutani Eliyazara a fela kwalaho. ₄₇Hambiswiritano loko Vayuda va vona matimba ya Antiyoko Yupatoro ni ndlela leyi mavuthu ya yena ma tiyimisele ku lwa ha yona, va suka va baleka.

₄₈Masocha ya hosi Antiyoko Yupatoro ma tlhandlukela eYerusalema ku ya lwa na Vayuda, kutani Antiyoko Yupatoro a sivelela tiko hinkwaro ra Yudiya ni muti wa Yerusalema. ₄₉A endla xinakulobye na Vayuda va Beta-Suru, kutani va huma emutini wa kona. Mhaka hileswaku a va nga ha ri na swakudya emutini swo chivirikela nyimpi, hikuva a ri ri lembe ra vu-7 ra Jubili etikweni ra Israele. ₅₀Hi ndlela leyi hosi Antiyoko Yupatoro a teka muti wa Beta-Suru, kutani a veka vasirheleri va yena eka wona. ₅₁Kavaloko a rhendzela Xivandla lexo hlawuleka masiku layo tala. A aka swihondzo swo sirhelela muti, a endla swikhetsekhetse swa nyimpi swo hoxa ndzilo ni maribye, ni swo copa miseve, ni timhandze to faya rirhangu. ₅₂Vayuda na vona va tiendlela hinkwaswo leswi, kutani va lwa masiku layo tala. ₅₃Kambe a va ri hava swakudya etinguleni ta vona, hikuva a ri ri lembe ra vu-7 etikweni ra vona. Naswona vanhu lava a va balekile eYudiya hi ku chava vamatiko, a va dyile hinkwaswo leswi a swi ri kona. ₅₄Vanhu lava a va sale eXivandleni lexo hlawuleka a va nga ha talanga, hileswi ndlala a yi ri yikulu, kutani vanhu a va hangalakile, un'wana ni un'wana a tlhelele eka rikwavo.

₅₅Kutani Lisiya a twa ta Filipi, loyi Antiyoko Epifani loko a ha hanya, a a n'wi hlawurile ku kurisa n'wana wa yena Antiyoko Yupatoro leswaku a va hosi. ₅₆Filipi a a vuyile hi le tikweni ra Vaperesi na Vameda, a ri ni mavuthu lawa a ma famba na n'wini wa yena, kutani a ringeta ku teka mfumo. ₅₇Lisiya a hatla a endla makungu ya ku suka eYerusalema, kutani a vulavula na hosi, na tindhuna ni masocha ya yona, a ku: “Hi ya hi ri karhi hi hela matimba siku rin'wana ni rin'wana. Swakudya swa hina a swi nyawuli, ni ndhawu leyi hi nga yi sivelela yi tiyile, ni timhaka ta mfumo ti lava ku voniwa hi xihatla. ₅₈A hi vulavuleni na Vayuda lava, hi endla xinakulobye na vona ni va ka vona hinkwavo. ₅₉A hi pfumeleni leswaku va hanya hi ku landza milawu ya vona hilaha va toloveleke hakona. Va kariha ni ku endla leswi hinkwaswo, hileswi hi nga va sivela ku landza milawu ya vona.”

₆₀Ku vulavula loku ku tsakisa hosi ni tindhuna ta mavuthu ya yona, hikokwalaho Antiyoko Yupatoro a rhumela rito ra ku kombela xinakulobye eka Vayuda, kutani Vayuda va ri amukela. ₆₁Hosi ni tindhuna ta yona va va hlambanyela. Hi ku landza ntwanano lowu, Vayuda va huma ekhokholweni ra vona. ₆₂Kambe loko hosi Antiyoko Yupatoro a nghena Yerusalema, kutani a vona ku tiya ka khokholo ra kona, a tshova xitshembiso lexi a a xi hlambanyile, a lerisa leswaku rirhangu ra khokholo ri mbundzuxiwa. ₆₃Kutani a suka hi ku hatlisa, a tlhelela emutini wa Antiyoka. A kuma Filipi a ri yena loyi a fumaka le Antiyoka, kutani a lwa na yena, a teka muti wa kona hi ntamu.