Ta ku fa ka Aleksandro Epifani
1Pitolemi wa vu-7 hosi ya Egipta, a xaxameta mavuthu layo tala tanihi sava ra le ribuweni ra lwandle, a hlengeleta ni tingalava leto tala. A a lava ku tekela Aleksandro Epifani mfumo wa yena, a ta wu katsa ni lowa yena hi vuxisi. 2Hiloko a ya eSiriya a ri karhi a vulavula marito yo komba ku rhula, kutani vanhu va kona va n'wi pfulela tinyangwa ta miti ya vona, va n'wi amukela, hikuva Aleksandro Epifani a a va lerisile ku hlanganisa Pitolemi, hileswi a a ri mukon'wana wa yena. 3Kambe loko Pitolemi a nghena emitini leyi, a siya masocha ya yena yo rindza muti wun'wana ni wun'wana. 4Loko a fika emutini wa Azoto, va n'wi komba tempele ya Dagona leyi a yi hisiwile, a kombiwa Azoto ni swimitana swa wona leswi a swi onhiwile, ni mintsumbu leyi a yi lo n'walálálá, hinkwako-nkwako, ni mintsumbu leyi a yi hisiwile hi Yonatani enyimpini, hikuva a va veketele mintsumbu ya kona hi tinhulu endleleni leyi Pitolemi a a famba ha yona. 5Va byela Pitolemi leswi Yonatani a nga swi endla, va ri karhi va n'wi hehla, kambe hosi yi miyela yi nga vuli nchumu. 6Yonatani a hlangana na Pitolemi emutini wa Yopa a bombile hi swa vuhosi bya yena, kutani va xewetana, va etlela kwalaho. 7Yonatani a heleketa Pitolemi ku ya fika enambyeni wa Elutero, kutani a tlhelela eYerusalema. 8Hi ndlela leyi, Pitolemi a teka miti leyi nga xaxamela ni ribuwa ra lwandle ku fika Selukiya-wa-kusuhi-ni-lwandle, kutani a ya emahlweni ni ku kungela leswo biha ehenhla ka Aleksandro Epifani.
9Pitolemi a rhumela hosi Demetriyo wa vumbirhi marito lama nge: “Tana, a hi endleni ntwanano, kutani ndzi ta ku nyika n'wana wa mina wa xisati loyi a a ri nsati wa Aleksandro Epifani, u n'wi teka a va nsati wa wena, u ta fuma tiko ra tata wa wena. 10Sweswi ndza tisola hileswi ndzi nga nyika Aleksandro Epifani n'wana wa mina ku va nsati wa yena, hikuva ú ringetile ku ndzi dlaya.” 11A veka Aleksandro Epifani nandzu, hikuva a a navela ku teka mfumo wa yena. 12Kavaloko a tekela Aleksandro Epifani n'wana wa yena wa xisati, a n'wi nyika Demetriyo wa vumbirhi. A tsema xinakulobye xa yena na Aleksandro Epifani, kutani swi va erivaleni leswaku se va hundzukile valala. 13Kavaloko Pitolemi a ya nghena emutini wa Antiyoka, kutani a ambala harhi ya vuhosi bya Asiya kona. Hi ndlela leyi a va hosi ya Egipta ni ya Asiya.
14Enkarhini lowu, Aleksandro Epifani a a ri etikweni ra Kilikiya, hikuva vanhu va tiko leri a va vanga vuhosi. 15Kambe loko a twa leswi endliweke hi Pitolemi, a vuya a ta a ta lwa na yena. Pitolemi a hlangana na yena a ri ni mavuthu ya tinhenha, a lwa na yena, a n'wi hlula ni ku n'wi hlongorisa. 16Aleksandro Epifani a balekela etikweni ra Arabiya ku ya tumbela kona, kutani Pitolemi a tlakusiwa. 17Muarabu la vuriwaka Zabediele a tsema nhloko ya Aleksandro Epifani, a yi rhumela eka Pitolemi. 18Kambe Pitolemi na yena a fa endzhaku ka masiku manharhu, kutani mavuthu lama a a ma siyile emakhokholweni ma dlayiwa hi vaaka-tiko. 19Kavaloko Demetriyo a sala a fuma hi lembe ra 167.
Yonatani a kuma tintswalo emahlweni ka Demetriyo wa wumbirhi
20Enkarhini wolowo, Yonatani a hlengeleta Vayuda ku ya hlasela khokholo ra Yerusalema, kutani a endla swifaya-makhumbi leswo tala swo ya hlasela ha swona. 21Kambe vahomboloki van'wana va Vayuda lava a va venga rixaka ra ka vona, va ya eka hosi Demetriyo wa vumbirhi ku ya n'wi byela leswaku Yonatani a sivelela khokholo ra Yerusalema. 22Loko hosi yi swi twa, yi hlundzuka, xikan'we-kan'we yi ya ePitolemayi, kutani yi tsalela Yonatani papila ro n'wi arisa ku sivelela khokholo ra Yerusalema, yi n'wi lerisa ku ta hi ku hatlisa ePitolemayi ku vulavula na yena.
23Loko Yonatani a twa marito lawa, a lerisa vanhu va yena ku ya emahlweni va sivelela khokholo ra Yerusalema. Kutani a hlawula vakulukumba van'wana va Vaisraele ni vaprista van'wana, a xinyata 24hi ku ya na vona eka Demetriyo wa vumbirhi ePitolemayi, a ri ni silivhere, ni nsuku, ni swiambalo, ni tinyiko tin'wana leto tala. Kutani hosi yi n'wi tsakela. 25Hambileswi vahomboloki van'wana va Vayuda a va ya emahlweni ku veka Yonatani nandzu, 26Demetriyo wa vumbirhi a endlela Yonatani hilaha lava fumeke emahlweni ka yena va n'wi endleleke hakona; a n'wi tlakusa emahlweni ka vanghana va yena hinkwavo. 27A n'wi tiyisa ku va Muprista lonkulu, a n'wi fundzha hi leswi a a ri na swona eku sunguleni, a n'wi tlakusa ku va un'wana wa ntlawa wa “Vanghana lavakulu va hosi”.
28Yonatani a kombela Demetriyo wa vumbirhi ku ntshunxa tiko ra Yudiya ni swifundzha swinharhu swa le Samariya eka mihlengo hinkwayo, kutani a n'wi tshembisa silivhere ya 12 300 kg. 29Demetriyo wa vumbirhi a pfumela, kutani a tsalela Yonatani papila leri tiyisaka hinkwaswo leswi, leri nge:
30“Eka wena makwerhu Yonatani ni le ka n'wina Vayuda hinkwenu, mina Demetriyo ndzi ri: ‘Xewani!’
31“Ndzi mi rhumela tsalwa ra papila leri ndzi ri tsaleleke xaka ra hina Lastene hi tlhelo ra n'wina, leswaku na n'wina mi ta tiva leswi ndzi swi vuleke eka rona. Papila ra kona ri vula leswi:
32“ ‘Eka wena, tatana Lastene, mina Demetriyo ndzi ri: “Xewani!” 33Ndzi bohile makungu yo endlela Vayuda leswinene, hikuva i vanghana va hina, va hlayisa ntwanano wa vona na hina, naswona va hi endlela leswinene. 34Ndzi tiyisa leswaku Yudiya ni swifundzha swinharhu swa Aferema, na Lida, na Ratamini i swa vona. Swifundzha leswi hi leswi a swi tekiwe Samariya, swi katsiwa na Yudiya kun'we ni tindhawu leti nga kusuhi. Ndzi ntshunxa hinkwavo lava humesaka magandzelo eYerusalema eka mihlengo hinkwayo ya vuhosi, leyi hosi a yi hamba yi yi kuma eka vona lembe rin'wana ni rin'wana, yi huma eka ntshovelo wa le masin'wini ni le ka mihandzu ya mirhi. 35Naswona ndzi va ntshunxa eka mihlengo yin'wana hinkwayo leyi va faneleke ku yi humesa, byi nga vukhume bya ntshovelo, ni ndzuvo wa munyu, ni mihlengo yin'wana ya vuhosi. 36A ku na wun'we wa mimpfumelelo leyi lowu nga ta suriwa eka minkarhi leyi taka.
37“ ‘Kutani ke, endla tsalwa ra hinkwaswo leswi, ri nyikiwa Yonatani leswaku a ta ri hayeka erivaleni entshaveni yo hlawuleka ya Tempele.’ ”
Yonatani a pfuna Demetriyo wa vumbirhi
38Loko hosi Demetriyo wa vumbirhi a vona leswaku ku ni ku rhula etikweni ra yena ni leswaku a ka ha ri na lava va n'wi lwisaka, a hangalasa mavuthu ya yena, a rhumela un'wana ni un'wana ekaya ka yena, handle ka masocha lama yo humaka eswihlaleni swa Vagriki. Leswi swi endla leswaku masocha hinkwawo lama lweke enkarhini wa vatata wa Demetriyo wa vumbirhi, ma n'wi venga, hikuva a ma lahlekeriwa hi muholo wa wona. 39Trifoni, un'wana wa vaseketeri va Aleksandro Epifani, a vona leswaku masocha hinkwavo a ma dzumadzuma hikwalaho ka Demetriyo wa vumbirhi. Hiloko a ya eka Imaliko wa Muarabu loyi a a ri muwundli wa Antiyoko wa vutsevu, n'wana Aleksandro Epifani, 40a sindzisa leswaku n'wana loyi Antiyoko a vekiwa ku fuma ematshan'wini ya tata wa yena. A hlamusela Imaliko ni leswi Demetriyo wa vumbirhi a nga swi endla, a n'wi byela ni hilaha masocha ma vengaka Demetriyo wa vumbirhi hakona, kutani Trifoni a tshama eka Imaliko masiku yo tala.
41Kutani Yonatani a rhumela rito eka hosi Demetriyo wa vumbirhi, a n'wi kombela ku susa masocha ya yena ekhokholweni ra Yerusalema ni le makhokholweni man'wana ya Yudiya, hileswi a ma ya emahlweni ni ku lwa na Vayuda. 42Kavaloko Demetriyo wa vumbirhi a hlamula Yonatani a ku: “Ndzi ta endla hilaha u kombeleke hakona, kutani loko ndzi kuma nkarhi, ndzi ta ku tlakusa, ndzi ku fundzha swin'we ni rixaka ra wena. 43Kambe sweswi, ndzi pfune hi ku ndzi rhumela masocha yo ta ndzi lwela, hikuva masocha ya mina ma ndzi hundzukerile.”
44Kavaloko Yonatani a rhumela tinhenha ta 3 000 emutini wa Antiyoka. Hosi Demetriyo wa vumbirhi a tsaka ngopfu hi ku fika ka tona. 45Kutani vanhu va kwalomu ka 120 000 va hlengeletana emutini wa Antiyoka ku dlaya hosi. 46Kambe Demetriyo wa vumbirhi a tsutsumela endlwini ya yena. Kutani vanhu lava va sungula ku lwa emitsendzeleni leyikulu ya muti. 47Kavaloko Demetriyo wa vumbirhi a vitana masocha ya Vayuda leswaku ma n'wi pfuna, hiloko hinkwawo ma tsutsumela ku n'wi pfuna, ma hangalaka emutini, kutani hi siku rero ma dlaya vanhu va kwalomu ka 100 000. 48Ma hisa muti ni ku phangha swilo leswo tala, kutani ma ponisa hosi. 49Loko vanhu va Antiyoka va vona leswaku Vayuda va tekile muti, va hela matimba, kutani va huwelela eka hosi va yi kombela va ku: 50“Hi kombela ku rhula, byela Vayuda va tshika ku hi hlasela, hina ni muti wa hina.” 51Kavaloko va cukumeta matlhari ya vona, va tinyiketa eka hosi. Hi ndlela leyi, Vayuda va dzuneka emahlweni ka Demetriyo wa vumbirhi ni le ka vanhu hinkwavo va mfumo wa yena, kutani va tlhelela eYerusalema ni leswo tala leswi va swi phangheke. 52Demetriyo wa vumbirhi a tshama exiluvelweni xa yena, kutani ku va ni ku rhula etikweni. 53Kambe a tshova hinkwaswo leswi a a swi tshembisile Yonatani, a hambana na yena, a nga ha nkhensi leswi Yonatani a n'wi endleleke swona, a n'wi tshikelela ngopfu.
Yonatani a seketela Antiyoko wa vutsevu
54Endzhaku ka leswi, Trifoni a vuya kun'we ni jaha Antiyoko wa vutsevu, loyi a nga fika a ambala hari ya vuhosi, a sungula ku fuma. 55Masocha hinkwawo lawa Demetriyo wa vumbirhi a a ma hlongorile, ma hlengeletana eka Trifoni, kutani ma lwa na Demetriyo wa vumbirhi, ma n'wi hlula, kutani Demetriyo wa vumbirhi a baleka. 56Trifoni a khoma tindlopfu leti Demetriyo wa vumbirhi a a lwa ha tona, kutani a teka muti wa Antiyoka. 57Kavaloko Antiyoko wa vutsevu a tsalela Yonatani papila leri nge: “Ndzi ku tiyisa ku va Muprista lonkulu, ndzi ku endla murhangeri wa swifundzha leswa mune ni ku ku endla un'wana wa ‘Vanghana va hosi’.” 58A n'wi rhumela swibya swa nsuku, a n'wi pfumelela ku nwa eswinwelweni swa nsuku, ni ku ambala nguvu ya xivunguvungu, ni xisirhelelo xa nsuku le makatleni. 59Makwavo Simoni a n'wi endla murhangeri wa xifundzha lexi sukelaka eLerhi-ra-Tirhi xi ya fika endzilekaneni wa Egipta.
60Kutani Yonatani a suka a famba hi le mitini ya Siriyankulu, kutani masocha hinkwawo ya Vaasiriya ma hlengeletana eka yena ku n'wi pfuna. Loko a fika le Askaloni, vanhu va muti va n'wi amukela ni ku n'wi fundzha swinene. 61Ku suka kwalaho a ya eGaza, kambe vanhu va kona va n'wi pfalela tinyangwa ta muti. Hiloko Yonatani a rhendzela muti wa Gaza, a hisa swimitana swa wona a swi phangha. 62Hikokwalaho vanhu va Gaza va kombela ku rhula, kutani Yonatani a amukela xikombelo xa vona. Kambe a teka vana va xinuna va varhangeri va vona a va rhumela eYerusalema va ri xikhomelelo kona. Kutani a tsemakanya hi le tikweni ra vona a ya fika emutini wa Damaska.
63Yonatani a twa leswaku tindhuna ta Demetriyo wa vumbirhi ti fikile eKadexe etikweni ra Galeliya ni mavuthu layo tala, hi xikongomelo xo ta n'wi susa exitulwini xa yena. 64Kutani a huma ku ya lwa na vona, kambe a siya makwavo Simoni eYudiya. 65Simoni a govela emutini wa Beta-Suru, a lwa na vanhu va kona masiku layo tala, a sivelela ni muti. 66Kavaloko vanhu va Beta-Suru va kombela ku rhula eka yena, kutani a pfumela. Kambe Simoni a va humesa emutini, a wu teka, a veka masocha ya yena ya ku wu rindza.
67Yonatani ni mavuthu ya yena va ya gova kusuhi ni tiva ra Genesareta. Nimpundzu swinene, va ya erivaleni ra Hasoro. 68Mavuthu ya vamatiko ma xaxameta na wona erivaleni leri, ma jamelana na mavuthu ya Vayuda, kambe masocha man'wana ya vamatiko ma bvutamela Vayuda etintshaveni. 69Kutani masocha lama bvutameleke ma huma laha a ma tumbela kona, ma ya lwa na Vayuda. 70Masocha hinkwawo lama a ma ri na Yonatani ma baleka, ku nga sali munhu na Yonatani handle ka vafambisi vambirhi va mavuthu, va nga Matatiya n'wana Abixalomu, na Yudasi n'wana Kalifi. 71Yonatani a handzula swiambalo swa yena, a tichela misava enhlokweni, kutani a khongela. 72Endzhaku a tlhelela enyimpini ku ya lwa ni valala, a va hlula, kutani va baleka. 73Masocha ya Yonatani lawa a ma ri karhi ma baleka, ma vona swilo leswi, kutani ma tlhelela eka yena, ma n'wi pfuna ku hlongorisa valala ku ya fika emixaxeni ya vona eKadexe, ma yi teka ma gova eka yona. 74Hi siku rero, lava dlayiweke a va ri valala va kwalomu ka 3 000. Kutani Yonatani a tlhelela eYerusalema.
