Day 45 – Proverbs of Solomon

₁Pelo ya motho e rera merero,

tseo a di buang

di laolwa ke Morena.

₂Ketso tsa motho

di tadimeha di lokile ho yena,

empa Morena

o lekola sepheo sa hae.

₃Bea mesebetsi ya hao

atleng tsa Morena,

mme merero ya hao

e tla phethahala.

₄Tsohle Morena o di entse

ka morero wa hae,

le ya kgopo

tsatsi la ditlokotsi le mo emetse.

₅Motho ya ikgantshang,

Morena o a mo nyonya,

ya jwalo Morena o tla mo ahlola.

₆Sebe se hlakolwa

ke lerato le botshepehi;

ya tshabang Morena

bobe o tla bo phema.

₇Eo metsamao ya hae

e kgahlang Morena,

Morena o mo phedisa

ka kgotso le dira tsa hae.

₈Sejosenyane se molemo

ha se fumanwe ka toka,

ho ena le maruo

a fumanwang ka bolotsana.

₉Motho o itherela tsela ya hae,

empa ke Morena ya mo tataisang.

₁₀Diqeto tsa kgosi

di tswa ho Modimo,

ha e ahlola e ahlola ka toka.

₁₁Tekanyo tse nepahetseng

ke tsa Morena,

majwe a supang boima

a entswe ke yena.

₁₂Kgosi di nyatsa ketso tse manyala

ho loka hona ho tsitsisa mmuso.

₁₃Molomo o buang tse lokileng

o thabisa dikgosi,

dikgosi di rata motho ya buang nnete.

₁₄Kgalefo ya kgosi

e tshwana le ya tlisang pehi,

empa ya bohlale

o kokobetsa kgalefo.

₁₅Ho thaba ha kgosi ho a phedisa,

mohau wa yona

o ka leru la pula selemo.

₁₆Ho fumana bohlale

ho molemo ho feta kgauta,

ho fumana kutlwisiso

ho molemo ho feta silefera.

₁₇Tsela ya ba lokileng

e kgeloha bobe,

ya e hlokomelang

o baballa bophelo ba hae.

₁₈Boikakaso bo etella timelo pele,

boikgohomoso bo etelle ho wa, pele.

₁₉Ho molemo ho ikokobetsa

o le hara mafutsana,

ho ena le ho arolelana kgapo

le baikgohomosi.

₂₀Ya elang ditaelo hloko o a atleha,

ya tshepang Morena

o a hlohonolofala.

₂₁Ya bohlale

ho thwe o na le kutlwisiso,

polelo tse monate tsona

di a kgodisa,

₂₂Bohlale ke diba sa bophelo

ho ya nang le bona,

ho ruta dithoto

ke ho itshenyetsa nako.

₂₃Ya bohlale

o hlalefiswa ke pelo ya hae,

le seo a tla se bua

o se rutwa ke yona.

₂₄Polelo tse monate

di ka mahe a dinotshi,

moyeng di a hlabosa,

di matlafatse mmele.

₂₅Tsela e teng e bonahalang

e lokile ho monga yona,

empa e qetella ka ho isa lefung.

₂₆Sekgothadi se a itshebeletsa,

se itshebeletsa ka thata,

hobane se lakatsa ho ikgotsofatsa.

₂₇Senokwane se rera bobe,

molomong wa sona

ho tswa tse tjhesang sa malakabe.

₂₈Motho ya kgopo o duka kgotso,

mosebi yena o qabanya metswalle,

metswalle ya hlooho ya kgomo.

₂₉Motho ya dikgoka

o hohela ya ahisaneng le yena,

a mo tsamaise tseleng tse sa lokang.

₃₀Ya robang leihlo o rera bokgopo,

ya petlang melomo

bobe o sa bo entse.

₃₁Moriri o moputswa

ke mofapahlooho o kgabane,

o fumanwa

ke ya phelang ka ho loka.

₃₂Ya nang le mamello

o molemo ho feta ya dikgoka,

ya itshwarang ha a halefile

o feta ya hapang motse.

₃₃Batho ba laola ditaba ka lotho,

empa diqeto tsona ke tsa Morena.

₁Ho molemo

ho itjella dikokotwana,

ho itjella tsona ka kgotso,

ho ena le ho phela tlung

e nang le kgora le diqabang.

₂Mohlanka ya masene

a ka busa mora,

a busa mora ya sethoto

wa monga hae,

a arolelwa lefa

jwaloka bana ba monga hae.

₃Silefera e hlwekiswa

ka ho qhibidiswa pitseng,

kgauta yona e hlwekiswa

ka sebopi sa yona;

athe dipelo tsona

di hlahlojwa ke Morena.

₄Ya etsang bokgopo

o mamela polelo tsa leshano,

ya leshano yena

o mamela tsa bokgopo.

₅Ya somang mafutsana

o soma Mmopi wa hae,

ya thabelang tsietsi tsa e mong

yena o tla otlwa.

₆Ditloholwana ke mofapahlooho,

mofapahlooho a boraputswe,

bana ba ithaba

ka batswadi ba bona.

₇Sethoto ha se lokelwe

ke puo tsa bokgeleke,

puo ya leshano ha e lokele kgosana.

₈Tjotjo ke hakwe la bohlokwa,

ke la bohlokwa ho mo-e-fani,

e mo atlehisa

ho tsohle tseo a di etsang.

₉Ya lalang diphoso ka mmele

o qeka ho ratwa,

athe ya di pepesang

yena o senya setswalle.

₁₀Ya bohlale

o phakisa ho amohela kgalemo,

thoto ha se shapuwa halekgolo

ha se mamele.

₁₁Motho ya kgopo

o thabela meferefere,

ya jwalo o romellwa leqosa,

leqosa le sehloho.

₁₂Ho molemo ho kopana

le bere e tshehadi,

bere e nketsweng madinyane a yona,

ho ena le ho kopana

le sethoto se poqang

bothotong ba sona.

₁₃Ya buseletsang botle ka bokgopo,

bokgopo bo ke ke ba tloha

lapeng la hae.

₁₄Qabang e qala jwaloka metsi

a faposwa mosele,

wena e kwekwetle e eso ka e kekela.

₁₅Ya lokollang ya kgopo

le ya ahlolang ya lokileng,

bobedi ba bona

ke manyala ho Morena.

₁₆Thuso ke efe,

ya ho nea sethoto tjhelete

athe ha se na kutlwisiso

ya ho reka bohlale?

₁₇Motswalle o na le lerato kamehla,

ngwanabo motho

o tswaletswe ho thusa,

ho thusa mohla tsatsi la ditsietsi.

₁₈Ya hlokang kelello

o itlama ka ditshepiso,

o itlama ho lefa

melato ya ba bang.

₁₉Ya ratang diphapang o rata sebe,

ya ikgohomosang o ipitsetsa timelo.

₂₀Motho ya pelo e kgopo

ha a atlehe;

ya leme le tletseng thetso

o tla timela.

₂₁Ya tswalang sethoto

o itswalla ditsietsi,

ntata sethoto o hloka thabo.

₂₂Pelo e thabileng

e tseba ho fodisa,

empa moya o hlorileng

o tepeletsa mmele.

₂₃Motho ya kgopo

o amohela tjotjo sephiring,

ka yona o kgopamisa ditsela tsa toka.

₂₄Bohlale bo mahlong a ya masene,

mahlo a sethoto wona

a thalatsa kahohle.

₂₅Mora ya sethoto

o tlisa masisapelo ho ntatae,

bohloko ba pelo ya mmae

bo baba seka leshokgwa.

₂₆Ke phoso ho ahlola motho

a se na molato,

kapa ho otlela mahosana

ho loka ha wona.

₂₇Ya nang le tsebo

o tswara leme la hae,

ya nang le kutlwisiso

ha a ke a halefa.

₂₈Sethoto ha se kgutsitse

ho thwe se hlalefile,

se na le kutlwisiso

ha se tshwara leme la sona.

₁Ya iketsang mokgelo

o ithata boyena,

tsohle tsa bohlale

o hanyetsana le tsona.

₂Sethoto ha se thabele

ho ba le kutlwisiso,

se thabela

ho pepesa mehopolo ya sona.

₃Bokgopo bo tsamaya le ho tella,

dihlong di tsamaya le ho nyatseha.

₄Dipolelo tsa motho di ka bodiba,

mohlodi wa bohlale

e ka diba se runyarunyang.

₅Ha ho molemo

ho bontsha leeme ho ba kgopo,

ebe o sitisa ya lokileng

ho ahlolelwa ka toka.

₆Leleme la sethoto

le baka diqabang,

polelo tsa sona

di se memela ho shapuwa.

₇Sethoto se timetswa

ke dipuo tsa sona,

se tshwaswa

ke leraba la polelo tsa sona.

₈Polelo tsa heletwane di a hlabosa,

di theohela hamonate

ka pelong ya motho.

₉Ya monyebe mosebetsing wa hae,

yena ke ngwanabo sesenyi.

₁₀Lebitso la Morena ke qhobosheane,

ya lokileng o tshabela teng,

a sireletsehe.

₁₁Matlotlo a barui

ke qhobosheane ya bona,

ba hloma e ka ke marako

a phahameng, a ba sireletsang.

₁₂Boikakaso bo etella timelo pele,

boikokobetso bona

bo tla pele ho tlotla.

₁₃Ya arabang a sa imamela hantle

ke sethoto, o hlabisa dihlong.

₁₄Ya kulang

o matlafatswa ke moya wa hae,

moya o hlomohileng

o ka phekolwa ke mang?

₁₅Ya nang le kutlwisiso

o fumana tsebo,

tsebe ya ya bohlale

e lethwethwe ho mo mamela.

₁₆Mpho e betlela mofani tsela,

e mmee kapele ho mahosi a hae.

₁₇Moqosi ha a bua ka kgotla

e ye e ke o bua nnete,

ho fihlela ha moqosuwa

a mo hloma dipotso.

₁₈Ha laola ka lotho

ho fedisa diqabang,

ho namole ba matla,

ba lwantshanang.

₁₉Ngwanabo motho ha a kgenne

o thata ho feta qhobosheane,

qhobosheane e matla,

diphapang tsona

e ka mekwallo ya qhobosheane.

₂₀Motho o kotula

seo a se jalang ka leme la hae,

o kgotsofatswa

ke polelo tsa molomo wa hae.

₂₁Leleme le ka phedisa,

hape le ka bolaya,

ba ratang ho hehla

ba tla kotula tholwana tsa hona.

₂₂Ya inyaletseng mosadi wa sebele

o lehlohonolo,

ya jwalo Morena o mo hauhetse.

₂₃Mofumanehi o kopa mohau

ka boikokobetso,

morui ha a araba

o moshashabetsa ka bohale.

₂₄Metswalle mmotwana

e isa motho timelong,

wa sebele yena o tshepahala

ho feta ngwanabo motho.