Muthu ndi muthu nga muṅwe
221
“U songo ri u tshi vhona kholomo ya muṅwe kana nngu kana mbudzi yó xela wa sokou i litsha; u fanela u i humisela khae. 2Arali muṋe wayo a tshi dzula kule, kana arali u sa ḓivhi uri ndi nnyi, u fanela u dzhia tshifuwo itsho wa tshi khadela hayani hau, wa dzula natsho muṋe watsho a vhuya a tshi ṱoḓa, wa konou mu ṋea. 3Zwi ḓi nga donngi kana tshiambaro kana thundu iṅwe na iṅwe ya muṅwe yo ngalangalaho, arali u tshi i wana u songo sokou i litsha.
4“Arali u tshi ṱangana na donngi kana kholomo ya muṅwe yó tsikeledzwa nga muhwalo nḓilani, u songo sokou i litsha, mu farise a i vuse.
Miṅwe milayo yo fhambanaho
5“Musadzi ha ambari tshiambaro tsha munna, zwi ḓi nga munna a sa ambari tsha musadzi; ane a nga ita hezwo u tou nengisa Muṋe washu Mudzimu waṋu.
6“Arali u tshi wana tshiṱaha tsha tshiṋoni murini kana fhasi mavuni, wa vhona tshiṋoni tshi tshi khou alamela makumba kana tsho fukedza mafhondo, u songo dzhia mme khathihi na makumba; 7litsha mme a fhufhe u konou dzhia mafhondo, ndi hone zwi tshi ḓo u nakela wa lalama.
8“Arali u tshi ḓifhaṱela nnḓu ntswa u fanela u vhiela muṱa u re nṱha ha ṱhanga nga guḓa uri muthu a sa ḓo wela fhasi e nṱha ha ṱhanga, a fa wa ovha mulandu wa malofha awe.
9
“Zwi a ila u gobela thoro tsimuni ya minḓirivhe; arali wa zwi ita, khaṋo ya iyo mbeu khathihi na minḓirivhe i ḓo vha ya thembele.
10“U songo pana phulu na donngi nga dzhogo nthihi.
11“U songo ambara tshiambaro tsho lukwaho nga vhukuse ho vanganaho na muḓali.
12
“U rungelele zwivhuvhi kha ṱhodzi nṋa dza tshiambaro tshau.
Pfanelo dza musadzi o ṱalwaho
13“Arali munna a tshi dzea musadzi a mu dzhenisa nḓuni a vho mu nengwa 14a thoma u mu tshinya dzina nga u mu pomoka zwi sa ḓivhalei, a ri, ‘Ndo dzea uyu musadzi nda mu dzhenisa nḓuni nda wana a si tshee musidzana wa phorelele,’ 15zwenezwo vhabebi vha musadzi vha fanela u bvisa tsumbo ya uri ṅwana wavho o vha a tshee musidzana vha isa tsumbedzo khoroni vha i sumbedza vhahulwane vha muḓi, 16khotsi a musadzi a amba na vhahulwane a ri, ‘Ndo ṋea uyu munna ṅwananga uri a vhe musadzi wawe, zwino u vho mu nengwa, 17u mu pomoka zwithu zwi sa ḓivhalekani a tshi ri: Ndo wana ṅwana waṋu e si musidzana wa phorelele. Huno tsumbedzo ya uri ṅwananga ndi musidzana khei.’ A tshi ralo a adze sila ḽe vha lala khaḽo vha tshi dzhenisana nḓuni lwa u thoma ya vha tsumbo ya uri uyo ṅwana o vhingwa e musidzana. 18Zwo no ralo vhahulwane vha muḓi vha fanela u dzhia uyo munna vha mu rwa nga ṱhamu, 19vha dovha vha mu lifhisa maseṱha a ḓana vha a ṋee khotsi a musadzi, ngauri mukwasha o tshinya dzina ḽa musidzana wa phorelele wa Muisraele. Nahone ho ngo tendelwa u mu ṱala vhutshilo hawe hoṱhe.
20“Hone arali munna o amba ngoho, arali zwo wanala uri musadzi o vha e si musidzana wa phorelele, 21u fanela u bviselwa muṋangoni wa nnḓu ya khotsi awe, vhanna vha muḓi wawe vha mu kanḓa nga matombo vha mu vhulaha, ngauri o ita zwi shonisaho Israele, o ita vhupombwe a tshee nḓuni ya khotsi awe. Ndi hone ni tshi ḓo fhelisa vhuvhi uho.
Vhupombwe na vhuaḓa ho fhambanaho
22
“Arali munna a farwa e na musadzi wa muṅwe vha fanela u vhulawa vhoṱhe vhuvhili havho; ndi hone ni tshi ḓo fhelisa vhuvhi uho kha Vhaisraele.
23“Arali munna a tshi ṱangana na musidzana o no dzewaho nga muṅwe, a ṱangana nae muḓini a mu dzhenisa nḓuni, 24ni fanela u vha dzhia vhuvhili havho na vha bvisela khoroni ya muḓi na vha kanḓa nga matombo na vha vhulaha. Musidzana ni tshi mu vhulaha ndi uri u ḓo vha a songo ṱavha mukosi, hone zwo itea ngomu muḓini, munna ene ni mu vhulahe ngauri u ḓo vha o tshinya musidzana o no dzewaho nga muṅwe munna. Ndi hone ni tshi ḓo fhelisa vhuvhi uho.
25“Hone arali munna a tshi ṱangana na musidzana ḓakani a mu tshipa, ngeno uyo musidzana o no dzewa nga muṅwe munna, hu fanela u vhulawa uyo munna o mu tshipaho fhedzi, 26musidzana ni songo mu ita tshithu, a hu na tshe a ita tsho eḓanwaho nga lufu; zwe a itwa zwi fana na musi munna o fara muṅwe a mu vhulaha. 27Uyo munna o mu wana ḓakani, musidzana uyo o dzewaho nga muṅwe munna o ṱavha mukosi ha si vhe na we a mu lamulela.
28
“Arali munna a tshi ṱangana na musidzana a sa athu fulufhedzisanaho na munna, a mu fara a mu tshipa zwa bvela khagala, 29zwenezwo uyo munna o tshipaho musidzana u fanela u lifhela khotsi a musidzana maseṱha a 50 a dzea musidzana. Ho ngo tendelwa u mu ṱala lini na lini, ngauri o mu tshipa.
30
“Hu songo vha na munna ane a nyadzisa khotsi awe nga u ita mmane musadzi.
Vhane vha tendelwa u rabela na Vhaisraele
231
Mat. 19:12
Mish. 8:27-28
“Munna o luvhedzwaho kana o tumulwaho vhudzimu ha tsha vhalwa na tshivhidzo tsha Muṋe washu.
2
Neh. 13:1-3
Rute 1:4,16
“Muthu o bebiwaho nga khotsi na mme vha re mashaka a tsini ho ngo tendelwa u dzhena tshivhidzoni tsha Muṋe washu, na vhaḓuhulu vhawe vha songo dzhena tshivhidzoni tsha Muṋe washu u vhuya u swika kha murafho wa fumi. 3Muamoni kana Mumuaba ha vhalwi na tshivhidzo tsha Muṋe washu; na vhaḓuhulu vhavho a vha vhalwi khatsho lini na lini. 4
Ndi uri zwiḽa ni nḓilani ni tshi bva Egipita, vhone a vho ngo ni ṱanganedza vha ni ṋea zwiḽiwa na maḓi, tshe vha ita vho tou thola Biliamu ṅwana wa Bioro we a vha a tshi dzula Phethoro kha ḽa Misopothamia,Misopothamia nga Tshiheberu ḽi pfi Aramu-ha-milambo (ya Yufuratha na ya Thigirisi). vha mu ṋea tshelede uri a ḓe a ni teketele. 5
Muṋe washu Mudzimu waṋu o tou sa tenda u ita zwe Biliamu a humbela, a mbo shandukisa mafhanza a vha mashudu, ngauri u a ni funa. 6Zwenezwo ni songo vhuya na pfana navho, na u vha tonda ni songo vha tonda lini na lini.
7
“Vhaedomo vhone ni songo vha sanda, ndi mashaka aṋu. Na Vhaegipita ni songo vha sanda, ngauri no vhuya na dzula shangoni ḽavho. 8Arali Muedomo kana Muegipita a tshi dzula na inwi, vhaḓuhulu vhawe vha murafho wa vhuraru vha a vhalwa zwavho na tshivhidzo tsha Muṋe washu.
U kumulula mmbi
9“Musi ni tshi bvela maswina aṋu pfumo, ni vhone uri ni si ite tshithu tshivhi na tshithihi. 10
Arali muṅwe waṋu o kumala nga u lora a tevhula mbeu ya tsiko vhusiku, u fanela u bva mishashani yaṋu, a songo dzhena khayo. 11Ḽi ḓo ri ḽi sa athu kovhela, a ṱamba nga maḓi, ḽo no kovhela a konou vhuya.
12“Ni fanela u vha na fhethu hune na bvela hone, nnḓa ha mishasha, hune na ya hone ni tshi bvela nga nnḓa. 13Kha thundu dzaṋu hu vhe na kutanda kwa u bwa. Ni ḓo ri ni tshi bvela nga nnḓa na thoma u bwa kudindi, na ri no fhedza na fukedza. 14U vhuya zwa pfalwo ndi uri Muṋe washu Mudzimu waṋu u na inwi mishashani yaṋu uri a ni lamulele, a kumedze maswina aṋu zwanḓani zwaṋu, ndi zwine mishasha yaṋu ya pfi i vhe mikhethwa; arali Muṋe washu a tshi vhona zwa vhuaḓa mishashani yaṋu, u ḓo ni ṱutshela.
Phuli dzo shavhaho
15“Arali phuli ya shavha muṋe wayo ya swika kha iwe, u songo mu humisela ha muṋe wawe. 16A nga ḓi dzula na iwe hune a funa muḓini muṅwe waṋu; u songo mu tambudza.
Zwiito zwa Tshikanana zwa u ḓisa mbebo zwi a ila!
17“Musidzana wa Muisraele a songo vhuya a vha phombwe ya thembeleni, na muṱhannga wa Muisraele a songo ralo. 18Na tshelede ye vha wana nga yeneyo nḓila i songo vhuya ya ḓiswa thembeleni ya Muṋe washu Mudzimu waṋu uri ni lifhe zwe na mu fulufhedzisa; Muṋe washu Mudzimu waṋu u nengiswa nga zwenezwo zwithu vhuvhili hazwo.Ndi uri thembeleni dza Vhakanana ho vha hu na dziphombwe dza vhasadzi dzine munna a sa bebi a fanela u ita vhupombwe nadzo, ha pfi ndi hone a tshi vho ḓo kona u beba; ha ḓi vha na vhanna vha dziphombwe dze dza vha dzi tshi pfi dzi kona u khwaṱhisa ṋowa ya musadzi wa muumba uri a kone u beba.
Tshelede i songo vhilwa na mavhoḓa ayo!
19
“Arali u tshi adzima Muisraele wa hau zwiṅwe – i nga vha tshelede kana zwiḽiwa kana tshifhio na tshifhio – u songo zwi vhila na mavhoḓa azwo. 20
Mutsinda u nga mu bvisisa zwawe mavhoḓa, hone Muisraele nga iwe u songo mu bvisisa, ndi hone Muṋe washu Mudzimu waṋu a tshi ḓo ni shudufhadza kha zwoṱhe zwine na shuma shangoni ḽine na khou ya khaḽo uri ni ḽi dzhie ḽi vhe ḽaṋu.
Bvisani zwe na fulufhedzisa Muṋe washu!
21
“Arali u tshi fulufhedzisa Muṋe washu Mudzimu waṋu tshithu, u songo lenga u tshi bvisa; u ḓo u sengisa wa wanala u na mulandu. 22Arali u sa fulufhedzisi Muṋe washu tshithu, a u na mulandu, 23hone arali wa bula nga u tou funa hau wa ri u ḓo ṋea Muṋe washu tshiṅwe tshithu, u fanela u khunyeledza zwe wa mu fulufhedzisa.
Tsimuni ya muṅwe
24
“Arali u tshi dzhena tsimuni ya muṅwe ya minḓirivhe, u nga ḽa wa fura, tenda wa si fulele mufaroni. 25Arali u tshi fhira nga tsimuni ya muṅwe ya goroi u nga ḓi ṱhukhula zwau ṱhotshe nga tshanḓa wa ḽa, tenda wa si tou tshea nga segere.
U ṱalana na u dovha u dzea
241
“Arali munna a dzea musadzi, musi o no mu vhinga a pfa a si tsha mu takalela, nge a wana zwiṅwe zwi sa takadzi kha uyo musadzi, nga a mu ṋee luṅwalo lwa u ṱalana a mu litshe a ṱuwe. 2Musadzi uyo o tendelwa u ṱuwa a dzewa nga muṅwe munna. 3Hone arali na uyo munna wa vhuvhili a tshi mu nengwa a mu ṋea luṅwalo lwa u ṱalana nae a mu litsha a ṱuwa, kana uyo munna a lovha, 4zwenezwo uḽa munna wawe wa u thoma we a ṱalana nae a songo tsha mu dzea, ngauri o no kumala, zwi ḓo nengisa Muṋe washu. Shango ḽine Muṋe washu Mudzimu waṋu a ni ṋea ni songo ḽi hwesa mulandu wa vhutshinyi haṋu!
Milayo yo fhambanaho ya u tsireledza muthu
5
“Munna ane a kha ḓi bva u vhinga musadzi a songo bva pfumo, nahone a songo kombetshedzwa u shuma muṅwe mushumo na muthihi. U fanela u vhofhololwa kha zwoṱhe a fhedza ṅwaha woṱhe, a dzula hayani a tshi takadza musadzi wawe we a dzea.
6“Ni songo ri ni tshi dzhia tsha u farela mulandu kha muthu na dzhia lwala lwawe lwa u kuya, naho i mbwane zwayo; ni ḓo vha no mu dzhiela zwiḽiwa zwawe.
7“Arali ha wanala muthu ane a thuba Muisraele wa hawe a mu ita phuli yawe kana a mu rengisa, fobvu iḽo ḽi fanela u vhulawa. Bvisani vhuvhi hoho kha inwi.
8
Dot. 17:9
“Ni sedzese zwine na ita arali no farwa nga vhulwadze ha lukanda vhu kumadzaho. Tevhedzani zwoṱhe zwine Vhalivi, vhone vhotshifhe, vha ni laya vha tshi ni funza zwe nṋe nda vha laya; ni zwi tevhedze zwoṱhe. 9
Elelwani zwe Muṋe washu Mudzimu waṋu a ita Miriamu musi ni nḓilani ya u pfuluwa Egipita.
Milayo ya u tsireledza vhaheḓana
10“Arali muṅwe o pamba tshiṅwe tshithu kha iwe, u songo dzhena nḓuni yawe wa yo dzhia tsha u farela mulandu, 11ima nnḓa u lindele muthu we a pamba itsho tshithu kha iwe a vhuya a tshi bvisa a u ṋea. 12
Arali uyo muthu e mushai, u songo vhuya wa lala wo fara tsha u farela wonoyo mulandu, 13ḽi tshi kovhela u tshi humise uri a lale o fuka nguvho yawe, ndi hone a tshi ḓo u shudufhadza, na Muṋe washu Mudzimu waṋu a vhona wo ita zwone.
14
“Arali wo thola muthu wa mushai, a nga vha e Muisraele wa hau kana mutsinda a no dzula shangoni ḽa hau, muḓini wa hau, u songo mu farisa tsha u konḓa. 15Mu fhe malamba awe ḓuvha ḽeneḽo, a songo vhuya a lala a songo a wana, ngauri ndi mushai, o fulufhela one; a nga rabela Muṋe washu a u hwelela, wa wanala u na mulandu.
16
Esek. 18:4,20
“Vhokhotsi vha songo fela mulandu wa vhana vhavho, zwi ḓi nga vhana, vha songo fela mulandu wa vhokhotsi; muṅwe na muṅwe nga a fele vhutshinyi hawe ene muṋe.
17
“Ni songo kundisa mutsinda na tsiwana u wana pfanelo dzavho; ni songo dzhia nguvho ya tshilikadzi na farela mulandu ngayo. 18
Elelwani uri na inwi no vha ni dziphuli Egipita, Muṋe washu Mudzimu waṋu a ni vhofholola henefho, ndi zwine nda ni laya uri na inwi ni tonde vhaheḓana.
19
“Arali ni tshi kaṋa goroi na sia khaṱha masimuni, ni songo ri ni tshi vho i humbula na huma na yo i dzhia, nga i dzhiwe nga mutsinda na tsiwana na tshilikadzi, ndi hone Muṋe washu Mudzimu waṋu a tshi ḓo ni shudufhadza kha zwoṱhe zwine na shuma. 20Ni songo ri no no kulula miolivi yaṋu na huma na dovha u yo ṱoḓa nyolivi khayo, kha dzi ḽiwe nga vhatsinda na tsiwana na tshilikadzi. 21Musi no fula nḓirivhe tsimuni yaṋu, ni songo huma na dovha u yo ṱala ṱhalane khayo, kha dzi ḽiwe nga vhatsinda na tsiwana na tshilikadzi. 22Elelwani uri na inwi no vha ni phuli kha ḽa Egipita, ndi zwine nda ni laya u tonda vhaheḓana nga u ralo.